Blended leren; wat is de evidence?

In maart gingen we ineens van live onderwijs over naar online onderwijs. Dat was wennen, maar dankzij Zoom werd snel al veel van het onderwijs hervat.

Nu zijn we in een volgende fase beland, waarbij er een hybride vorm van leren is ontstaan, waarbij online dagen afgewisseld worden met hele of halve live dagen. Deze mix van leervormen wordt vaak Blended leren genoemd. Al langer wordt er ook in het medisch onderwijs gebruik gemaakt van  blended leervormen. Soms omdat daardoor grotere groepen bediend kunnen worden, maar ook wanneer de afstanden te groot zijn om het onderwijs centraal te geven (zoals bijvoorbeeld in delen van Afrika en Canada). Daarbij is ook onderzoek gedaan naar de effectiviteit van Blended leren.

Veel onderzoek dat gedaan is gaat over de Flipped Classroom:
Flipped wil zeggen er is een gedeelte online onderwijs, dat kan een opgenomen college, e-learning of een presentatie zijn, vervolgens is er een gedeelte live onderwijs en daarna soms nog een verwerkingsopdracht.

Wat is daarover bekend?
In het algemeen is Blended leren effectiever dan volledig online of volledig live onderwijs.

Voor sommige onderdelen is online leren ongeschikt. Ook is in het algemeen de tevredenheid voor Blended leren hoger dan voor volledig live of volledig online. Dit heeft met meerdere factoren te maken:

  • Autonomie: Studenten vinden het prettig om zelf te kunnen bepalen wanneer ze gaan leren, dit kan goed bij online.
  • Just-in-time: Een onderwerp kan bestudeerd worden wanneer je er behoeft aan hebt, bijvoorbeeld omdat je er in de praktijk mee geconfronteerd wordt.
  • Eigen tempo: De student kan sneller gaan door bekende lesstof en langer doen over complexe onderdelen en eventueel herhalen.
  • Zelfsturing: Blended leren blijkt zelfsturing onder studenten te stimuleren, mits wel aan een aantal voorwaarden wordt voldaan.

Uit onderzoek naar de effectiviteit van Blended leren komen een aantal voorwaarden en aspecten naar voren:
Voorbereiding is essentieel bij Blended leren: Op het moment dat er live onderwijs gegeven wordt moet de voorbereiding gedaan zijn, daarbij blijkt dat starten met een quiz bij het live gedeelte het onderwijs effectiever maakt. Ook wordt telkens benadrukt dat terugkomen en de verbinding leggen met het online onderwijs heel belangrijk is.

Bij blended onderwijs is het van belang heldere doelen en een goede opbouw te hebben,  goede technische ondersteuning, helder, gestructureerd onderwijs te geven en in het live onderwijs ruimte te geven voor discussie en reflectie. In het lesontwerp is het daarom van belang de juiste gedeeltes online en andere gedeeltes juist live vorm te geven. Daarbij blijkt dat het online gedeelte met name geschikt is voor kennisoverdracht en specifieke skillstraining. Het live onderwijs is vooral voor praktijk gerelateerde activiteiten als rollenspelen, narratives, discussies  en reflectie.

Wat in veel van de onderzoeken genoemd wordt is het belang van de “learning community”; dit motiveert om te leren en stimuleert kennisuitwisseling.

Kort samengevat kan je concluderen dat de blended vorm van onderwijs die we nu aanbieden een goede effectieve vorm van onderwijs kan zijn. Waarbij we met elkaar alert moeten zijn op de randvoorwaarden en factoren die het leren positief kunnen beïnvloeden.

Beatrijs de Leede
onderwijscoördinator

presentatie – Blended learning tijdens de huisartsopleiding