Gezamenlijke besluitvorming - wat en hoe: verschil tussen versies

Uit Wiki HOVUmc
Ga naar: navigatie, zoeken
(31 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
 
+
<ol class="breadcrumb" style="width:100%;">
 +
<li class="breadcrumb-item">[[Hoofdpagina]]</li>
 +
<li class="breadcrumb-item">[[Leerlijn communicatie]]</li>
 +
<li class="breadcrumb-item">[[APC - Basisgespreksvaardigheden]]</li>
 +
<li class="breadcrumb-item active" aria-current="page">{{PAGENAME}}</li>
 +
</ol>
 +
<br />
 
{| class="infobox leerlijn-communicatie"
 
{| class="infobox leerlijn-communicatie"
 
! {{Titelbalk - Leerlijn communicatie}}
 
! {{Titelbalk - Leerlijn communicatie}}
Regel 14: Regel 20:
 
{{stage - GGZ stage}}
 
{{stage - GGZ stage}}
 
{{stage - 2e Huisartsstage}}
 
{{stage - 2e Huisartsstage}}
 +
|-
 +
| {{Titelbalk - Basisgespreksvaardigheden}}
 
|-
 
|-
 
|'''Consulttaak'''
 
|'''Consulttaak'''
 
|
 
|
Sjabloon:Consulttaak-4-Uitleg
+
{{Consulttaak 4 - Uitleg}}
 
|-
 
|-
 
|'''Leerplek'''
 
|'''Leerplek'''
Regel 28: Regel 36:
 
=== Relevantie ===
 
=== Relevantie ===
  
‘Gedeelde besluitvorming, dat doe ik toch al?’ zeggen veel dokters. Ze bedoelen wellicht: ik leg mijn advies goed uit aan mijn patiënten, ik check of het haalbaar is, en ik sta open voor inbreng van mijn patiënt.
+
‘Gezamenlijke besluitvorming, dat doe ik toch al?’ zeggen veel artsen. Ze bedoelen vaak: ik leg mijn advies goed uit aan mijn patiënten, ik vraag ze of het voorgestelde beleid haalbaar is, en ik sta open voor hun inbreng.
  
Gedeelde besluitvorming gaat echter verder dan dit. Het is een systematische manier om in het consult de verschillende behandelmogelijkheden op een rijtje te zetten en de patiënt te ondersteunen om daarin een weloverwogen, persoonlijke keuze te maken.
+
Gezamenlijke besluitvorming gaat echter verder dan dit. Het is een systematische manier om in het consult de verschillende behandelmogelijkheden op een rijtje te zetten en de patiënt te ondersteunen om daarin een weloverwogen, persoonlijke keuze te maken.
  
In veel literatuur<sup>1</sup> wordt het nut en effect van gedeelde besluitvorming krachtig aangetoond. Patiënten zijn meer tevreden en committeren zich beter aan de gekozen behandeling. Ook wordt de relatie met de dokter steviger.
+
Het nut en effect van gezamenlijke besluitvorming is in onderzoeken onomstotelijk aangetoond. Wanneer het wordt toegepast, zijn patiënten meer tevreden over het consult en committeren ze zich beter aan de gekozen behandeling. Ook verbetert de relatie tussen de patiënt en de dokter.
  
Onderzoek<sup>2</sup> laat zien dat systematische gedeelde besluitvorming onder artsen op zeer beperkte schaal wordt toegepast. Dat correspondeert niet met de overtuiging van het merendeel van de dokters dat denkt hier al voldoende gebruik van te maken. Hier is dus ruimte voor verbetering.
+
Onderzoek laat zien dat systematische gezamenlijke besluitvorming onder artsen op zeer beperkte schaal wordt gebruikt. Het merendeel van de dokters denkt echter (onterecht) dat wel voldoende te beheersen en toe te passen. Hier is dus ruimte voor verbetering.
  
 
=== Doel ===
 
=== Doel ===
In deze bouwsteen vind je informatie over ‘wat en hoe’ van gedeelde besluitvorming. Wat is het precies en hoe pas je het toe? Hoe dragen patientbelangenorganisaties bij aan het implementeren van gedeelde besluitvorming? 
+
* De aios weet wat gezamenlijke besluitvorming inhoudt;
 +
* De aios weet hoe gezamenlijke besluitvorming kan worden toegepast in een consult;
 +
* De aios kent de rol van patiëntbelangenorganisaties die zich inzetten voor gezamenlijke besluitvorming in de gezondheidszorg.
 +
=== Gebruiksaanwijzing ===
 +
De onderwijsbestanden bij deze bouwsteen vind je onder 'bronnen' op deze pagina terug: powerpoint-presentaties, videoconsulten, een videocollege, praktische artikelen, een onderwijsprogramma en links naar relevante websites.  
  
=== Onderwijsactiviteiten ===
+
Specifieke toelichtingen bij de verschillende bronnen:
De informatie wordt op verschillende manieren aangeboden: middels video’s van consulten en een videocollege, praktische artikelen, een onderwijsprogramma voor de terugkomdag en met links naar relevante websites.
+
 
# Twee praktische artikelen door Chris Rietmeijer over gedeelde besluitvorming uit H&W: [https://www.henw.org/artikelen/therapieontrouw-who-cares 'Therapieontrouw - who cares'], en '[https://www.henw.org/artikelen/samen-beslissen-beter Samen beslissen beter'].
+
Bron 1: hoofdstuk 1.5 uit het genoemde handboek (dat als basis dient voor het onderwijs over arts-patientcommunicatie binnen de huisartsopleiding) geeft een duidelijke samenvatting over het onderwerp gezamenlijke besluitvorming. Te gebruiken als voorbereiding op het onderwijs en ter zelfstudie.  
# Een [https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/artikel/alles-wat-u-moet-weten-over-gedeelde-besluitvorming.htm kort artikel] met een analyse van veel gehoorde bezwaren tegen gedeelde besluitvorming.
+
 
# Een [https://www.youtube.com/watch?v=-XQIDb4gyJ4&feature=youtu.be videocollege] (9.35 minuten) over gedeelde besluitvorming door Trudy van de Weyden, expert op dit gebied.  
+
Bron 2: de powerpoint-presentatie dient als basis voor een groepsles (geschatte duur minimaal 1 uur). Ook kan er specifiek aandacht worden besteed aan het gebruik van de beschikbare ‘keuzehulpen’ die in de powerpoint-presentatie staan opgesomd.   
# Een [https://www.youtube.com/watch?v=qhQids7YaRg video] (4.26 minuten) van een consult waarin gedeelde besluitvorming door een specialist wordt toegepast met wisselend succes.  
 
# Twee websites over lopende maatschappelijke activiteiten met betrekking tot gedeelde besluitvorming. Bevatten onder andere nuttige video’s waarin het perspectief van patiënt en dokter aan bod komt: https://begineengoedgesprek.nl en https://3goedevragen.nl.
 
# Een powerpointpresentatie ter introductie van onderwijs over gedeelde besluitvorming.
 
  
=== Gebruiksaanwijzing ===
+
Bron 3: de powerpoint-presentatie licht de 'frisbee-methode' toe; de gesprekstechniek die nodig is voor gezamenlijke besluitvorming. In deze presentatie staat een oefening die op de terugkomdag kan worden gedaan.  
De verschillende onderdelen kun je gebruiken voor zelfstudie of ter ondersteuning van een groepsactiviteit (zoals een KEEK of een onderwijsprogramma). Onderdeel 3 leent zich ook als onderwerp voor een leergesprek met de opleider over (voor)oordelen omtrent gedeelde besluitvorming.  
 
  
Als het onderwerp 'gedeelde besluitvorming' betrekkelijk nieuw voor je is, start dan met 1 of 2 (als je voorkeur uitgaat naar tekst) of met 3 (bij een voorkeur voor een visuele presentatie).  
+
Bron 4: een korte informatieve video over gezamenlijke besluitvorming.  
  
Video 4 kan in de groep bekeken worden: bespreek wat er (niet) goed gaat en leer van elkaars ideeën en valkuilen met betrekking tot gedeelde besluitvorming.
+
Bron 5: een videoconsult waarin gezamenlijke besluitvorming door een specialist wordt toegepast - met wisselend succes. De video leent zich voor groepsonderwijs: bekijk de video in de groep en bespreek achteraf wat er (niet) goed ging in consult. Leer van elkaars ideeën en valkuilen met betrekking tot gezamenlijke besluitvorming.  
  
Punt 5 kun je onder meer gebruiken om, bijvoorbeeld in een KEEK, het gesprek te openen over het maatschappelijke draagvlak van gedeelde besluitvorming.  
+
Bron 6 zijn drie websites die het maatschappelijke draagvlak van gezamenlijke besluitvorming laten zien. De sites kunnen gebruikt worden voor een leergesprek over dit onderwerp; ook lenen ze zich voor een KEEK op de terugkomdag.
  
De presentatie onder punt 6 dient als onderlegger voor een groepsles (geschatte presentatieduur minimaal 1 uur). Ook kan er specifiek aandacht worden besteed aan het gebruik van de beschikbare ‘keuzehulpen’ die in de powerpoint staan opgesomd.
+
Bron 7 is de gevalideerde vragenlijst waarmee door patiënten in 9 punten de mate van gezamenlijke besluitvorming in het consult wordt gescoord. In de werkgroep kunnen aios deze lijst gebruiken om de mate van gezamenlijke besluitvorming te scoren bij het kijken van een videoconsult. De aios kan de vragenlijst ook aan een eigen patiënt geven na het consult, om na te gaan in hoeverre het de aios is gelukt om gezamenlijke besluitvorming toe te passen.
  
 +
=== Onderwijsactiviteiten ===
 +
Het onderwijsmateriaal in deze bouwsteen leent zich voor zelfstudie, onderwijs en leergesprekken.
 
=== Bronnen ===
 
=== Bronnen ===
 
+
# Handboek effectieve communicatie in de huisartsenpraktijk, Dielissen et. al, NHG. Hoofdstuk 1.5 (door T. van de Weyden, hoogleraar huisartsgeneeskunde, Universiteit van Maastricht). In te zien op HOVumc, 12e verdieping. 
 +
# Powerpoint-presentatie '[[:Media:PPT Gezamenlijke besluitvorming - het toppunt van patientgerichte communicatie.pptx|Gezamenlijke besluitvorming - het toppunt van patiënt-gerichte communicatie]]'.
 +
# Powerpoint-presentatie '[[:Bestand:PPT Frisbee-methode.pptx|Frisbee-methode]]'. 
 +
# Videocollege '[https://www.youtube.com/watch?v=-XQIDb4gyJ4&feature=youtu.be Samen beslissen]' (9.35 minuten) over gezamenlijke besluitvorming (door T. van de Weyden, hoogleraar huisartsgeneeskunde, Universiteit van Maastricht). 
 +
# Videoconsult '[https://www.youtube.com/watch?v=qhQids7YaRg Gesprek over behandelopties]' (4.26 minuten). 
 +
# Drie websites: https://begineengoedgesprek.nl, https://3goedevragen.nl  en https://www.patientenfederatie.nl/themas/samen-beslissen/handig. 
 +
# De Nederlandse versie van de patiëntenversie van de [[:Bestand:Sdm-q-9 dutch version.pdf|SDM-Q9]]. 
 
{{Footer - Leerlijn communicatie}}
 
{{Footer - Leerlijn communicatie}}

Versie van 1 okt 2019 om 11:20


Leerlijn communicatie
Auteur

Gert Roos

Stage

1e Huisartsstage
Klinische stage
CZ stage
GGZ stage
2e Huisartsstage

APC - Basisgespreksvaardigheden
Consulttaak

4. Uitleg en advies

Leerplek

Leergesprek
Praktijkleren
Onderwijsprogramma
Zelfstudie

Relevantie

‘Gezamenlijke besluitvorming, dat doe ik toch al?’ zeggen veel artsen. Ze bedoelen vaak: ik leg mijn advies goed uit aan mijn patiënten, ik vraag ze of het voorgestelde beleid haalbaar is, en ik sta open voor hun inbreng.

Gezamenlijke besluitvorming gaat echter verder dan dit. Het is een systematische manier om in het consult de verschillende behandelmogelijkheden op een rijtje te zetten en de patiënt te ondersteunen om daarin een weloverwogen, persoonlijke keuze te maken.

Het nut en effect van gezamenlijke besluitvorming is in onderzoeken onomstotelijk aangetoond. Wanneer het wordt toegepast, zijn patiënten meer tevreden over het consult en committeren ze zich beter aan de gekozen behandeling. Ook verbetert de relatie tussen de patiënt en de dokter.

Onderzoek laat zien dat systematische gezamenlijke besluitvorming onder artsen op zeer beperkte schaal wordt gebruikt. Het merendeel van de dokters denkt echter (onterecht) dat wel voldoende te beheersen en toe te passen. Hier is dus ruimte voor verbetering.

Doel

  • De aios weet wat gezamenlijke besluitvorming inhoudt;
  • De aios weet hoe gezamenlijke besluitvorming kan worden toegepast in een consult;
  • De aios kent de rol van patiëntbelangenorganisaties die zich inzetten voor gezamenlijke besluitvorming in de gezondheidszorg.

Gebruiksaanwijzing

De onderwijsbestanden bij deze bouwsteen vind je onder 'bronnen' op deze pagina terug: powerpoint-presentaties, videoconsulten, een videocollege, praktische artikelen, een onderwijsprogramma en links naar relevante websites.

Specifieke toelichtingen bij de verschillende bronnen:

Bron 1: hoofdstuk 1.5 uit het genoemde handboek (dat als basis dient voor het onderwijs over arts-patientcommunicatie binnen de huisartsopleiding) geeft een duidelijke samenvatting over het onderwerp gezamenlijke besluitvorming. Te gebruiken als voorbereiding op het onderwijs en ter zelfstudie.

Bron 2: de powerpoint-presentatie dient als basis voor een groepsles (geschatte duur minimaal 1 uur). Ook kan er specifiek aandacht worden besteed aan het gebruik van de beschikbare ‘keuzehulpen’ die in de powerpoint-presentatie staan opgesomd.

Bron 3: de powerpoint-presentatie licht de 'frisbee-methode' toe; de gesprekstechniek die nodig is voor gezamenlijke besluitvorming. In deze presentatie staat een oefening die op de terugkomdag kan worden gedaan.

Bron 4: een korte informatieve video over gezamenlijke besluitvorming.

Bron 5: een videoconsult waarin gezamenlijke besluitvorming door een specialist wordt toegepast - met wisselend succes. De video leent zich voor groepsonderwijs: bekijk de video in de groep en bespreek achteraf wat er (niet) goed ging in consult. Leer van elkaars ideeën en valkuilen met betrekking tot gezamenlijke besluitvorming.

Bron 6 zijn drie websites die het maatschappelijke draagvlak van gezamenlijke besluitvorming laten zien. De sites kunnen gebruikt worden voor een leergesprek over dit onderwerp; ook lenen ze zich voor een KEEK op de terugkomdag.

Bron 7 is de gevalideerde vragenlijst waarmee door patiënten in 9 punten de mate van gezamenlijke besluitvorming in het consult wordt gescoord. In de werkgroep kunnen aios deze lijst gebruiken om de mate van gezamenlijke besluitvorming te scoren bij het kijken van een videoconsult. De aios kan de vragenlijst ook aan een eigen patiënt geven na het consult, om na te gaan in hoeverre het de aios is gelukt om gezamenlijke besluitvorming toe te passen.

Onderwijsactiviteiten

Het onderwijsmateriaal in deze bouwsteen leent zich voor zelfstudie, onderwijs en leergesprekken.

Bronnen

  1. Handboek effectieve communicatie in de huisartsenpraktijk, Dielissen et. al, NHG. Hoofdstuk 1.5 (door T. van de Weyden, hoogleraar huisartsgeneeskunde, Universiteit van Maastricht). In te zien op HOVumc, 12e verdieping.
  2. Powerpoint-presentatie 'Gezamenlijke besluitvorming - het toppunt van patiënt-gerichte communicatie'.
  3. Powerpoint-presentatie 'Frisbee-methode'.
  4. Videocollege 'Samen beslissen' (9.35 minuten) over gezamenlijke besluitvorming (door T. van de Weyden, hoogleraar huisartsgeneeskunde, Universiteit van Maastricht).
  5. Videoconsult 'Gesprek over behandelopties' (4.26 minuten).
  6. Drie websites: https://begineengoedgesprek.nl, https://3goedevragen.nl en https://www.patientenfederatie.nl/themas/samen-beslissen/handig.
  7. De Nederlandse versie van de patiëntenversie van de SDM-Q9.

De bouwstenen in de leerlijn communicatie

De leerlijnen

Categorie: De 10 huisartsgeneeskundige thema's
Kort Spoed Chron Ouderen Kind Psych ALK Pall Preventie Praktijk
Korte episode zorg
Spoedeisende zorg
Chronische zorg
Complexe ouderenzorg
Zorg voor het kind
Psychische klachten
ALK
Palliatieve zorg
Preventie
Praktijkmanagement
Categorie: Competentiegebieden
Medisch handelen Communicatie Maatsch. handelen Wetenschap Professionaliteit
Medisch handelen
Communicatie
Maatschappelijk handelen
Wetenschap
Professionaliteit
Categorie: Overige aandachtsgebieden
Diversiteit Seksualiteit Innovatie
Diversiteit
Seksualiteit
Innovatie