Infectieziekten: verschil tussen versies

Uit Wiki HOVUmc
Ga naar: navigatie, zoeken
(bouwsteen infectieziekten gemaakt)
k (Tag Huisartsenpost toegevoegd)
 
(14 tussenliggende versies door een andere gebruiker niet weergegeven)
Regel 26: Regel 26:
 
|'''Leerplek'''
 
|'''Leerplek'''
 
|
 
|
 +
{{Toepassing - Huisartsenpost}}
 
{{Toepassing - Zelfstudie}}
 
{{Toepassing - Zelfstudie}}
 
|}
 
|}
=== IN ONTWIKKELING ===
 
 
=== Relevantie ===
 
=== Relevantie ===
 
 
De wereld is de afgelopen decennia steeds kleiner voor ons geworden. De mogelijkheden om te reizen, tijdelijk in het buitenland te werken of je elders te vestigen (al dan niet uit veiligheidsoverwegingen) zijn toegenomen. Dit maakt dat bepaalde ziektes, die eerder alleen in bepaalde gebieden voorkwamen, zich nu ook kunnen verspreiden en elders ter wereld zich kunnen manifesteren. 
 
De wereld is de afgelopen decennia steeds kleiner voor ons geworden. De mogelijkheden om te reizen, tijdelijk in het buitenland te werken of je elders te vestigen (al dan niet uit veiligheidsoverwegingen) zijn toegenomen. Dit maakt dat bepaalde ziektes, die eerder alleen in bepaalde gebieden voorkwamen, zich nu ook kunnen verspreiden en elders ter wereld zich kunnen manifesteren. 
 
=== Doel ===
 
=== Doel ===
Regel 41: Regel 40:
  
 
Deze bouwsteen geeft inzicht in differentiaal diagnostische overwegingen bij acute klachten van bepaalde geïmmigreerde, reizende of anderszins anamnestisch verdachte patiënten.  
 
Deze bouwsteen geeft inzicht in differentiaal diagnostische overwegingen bij acute klachten van bepaalde geïmmigreerde, reizende of anderszins anamnestisch verdachte patiënten.  
 +
 +
<big>'''Tabel 1''' Infectieziekten</big>
 +
{| class="wikitable infobox huisarts1 box cel klein"
 +
!<small>Ziekte</small>
 +
!<small>Incubatietijd in dagen</small>
 +
!<small>Koorts</small>
 +
!<small>Abdominale klachten</small>
 +
!<small>Pulmonale klachten</small>
 +
!<small>Andere klachten</small>
 +
!<small>Epidemiologie</small>
 +
!<small>Besmettings-wijze</small>
 +
|-
 +
|[https://www.huisarts-migrant.nl/slaapziekte-afrikaanse-trypanosomiasis/ Afrikaanse Trypanosomiasis] (slaapziekte)
 +
|<small>5 - 500</small>
 +
|<small>●</small>
 +
 +
<small>intermitterend</small>
 +
|
 +
|
 +
|<small>koorts volgend op een '''pijnlijke [https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ttxt/trypanosomiasis.htm zweer]'''. aangezichtsoedeem, encefalitis</small>
 +
|<small>Sub-Sahara Afrika</small>
 +
|<small>'''Parasiet:'''</small> <small>beet van geïnfecteerde Tseetsee-vlieg</small>
 +
|-
 +
|[https://www.huisarts-migrant.nl/amoebiasis/ Amoebiasis]
 +
|<small>28 - 42</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|
 +
|<small>'''leverabces'''</small>
 +
|<small>Wereldwijd (gebrekkige sanitaire voorzieningen en hygiëne)</small>
 +
|<small>'''Parasiet:'''</small> <small>direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/antrax Antrax] miltvuur
 +
|<small>2 – 6 (1 – 56)</small>
 +
| -
 +
| -
 +
<small>'''''abdominale vorm:''' bloederige diarree en heftige buikpijn''</small>
 +
|<small>- '''''wolsorteerders-ziekte:''' hemoptoë''</small>
 +
|<small>'''''[https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/mtxt/Miltvuur.htm huidvorm] (95%)''''' ''of '''orofaryngeale vorm'''''</small>
 +
|<small>Afrika, Azië, Amerika, Europa (rondom Middellandse zee)</small>
 +
|<small>'''Bacterie:'''</small> <small>via geïnfecteerde dieren / dierproducten / aerogeen</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/bof Bof]
 +
 +
Rijksvaccinatie
 +
|<small>16 -18 (12 - 25)</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>Parotitis</small>
 +
|<small>Wereldwijd</small>
 +
|<small>'''Virus:''' druppelinfectie uit neus- en keelholte</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/brucellose Brucellose]
 +
|<small>30 – 60 (7 - 50)</small>
 +
|<small>●</small> <small>intermitterend</small>
 +
|
 +
|
 +
|<small>mogelijk '''gewrichtsklachten'''</small>
 +
|<small>Afrika, Azië, Amerika, Europa (Zuid)</small>
 +
|<small>'''Bacterie:'''</small> <small>via geïnfecteerde dieren / dierproducten / aerogeen</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/buiktyfus Buiktyfus]
 +
|<small>3 - 28</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|<small>huiduitslag (roseolen), relatieve '''bradycardie''', leukopenie met aneosinofilie</small>
 +
|<small>Afrika, Zuid- en Zuidoost-Azië, Centraal- en Zuid-Amerika</small>
 +
|<small>'''Bacterie:'''</small> <small>direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/chikungunya Chikungunya]
 +
|<small>3 -7 (1 – 12)</small>
 +
|<small>●</small>
 +
| -
 +
|
 +
|<small>'''ernstige gewrichtspijn'''/ huiduitslag/ oogaandoeningen</small>
 +
|<small>Afrika, Azië, Amerika, (Europa)</small>
 +
|<small>'''Virus:'''</small> <small>beet geïnfecteerde mug</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/dengue Dengue]
 +
|<small>4 -7 (3 - 14)</small>
 +
| -
 +
|<nowiki>-</nowiki>
 +
| -
 +
|<small>'''gewrichtspijn''',[https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/dtxt/Dengue.htm exantheem], dengue hemorragische koorts en dengue shock syndroom</small>
 +
|<small>(Sub)tropen; Afrika, Azië, Amerika, (Europa)</small>
 +
|<small>'''Virus:'''</small> <small>beet geïnfecteerde mug</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/difterie Difterie]
 +
 +
Rijksvaccinatie
 +
|<small>2 - 5 (1 - 7)</small>
 +
|
 +
|
 +
|<small>-</small>
 +
|<small>farynx en omringende structuren, soms de huid, en in zeldzame gevallen andere locaties betreft</small>
 +
|<small>Wereldwijd als kinderziekte</small>
 +
|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>aerogeen</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/febris-recurrens Febris recurrens] (LBRF)
 +
|<small>8 (5 - 15)</small>
 +
|<small>● intermitterend</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|
 +
|<small>Ethiopië en Zuid-Soedan</small>
 +
|<small>'''Bacterie:''' beet geïnfecteerde kleerluis</small>
 +
|-
 +
|[https://www.huisarts-migrant.nl/filariais-algemeen-en-lymfatische-filariasis-a-onchocerciasis-rivierblindheid-b-en-loiasis-c/ Filariasis]
 +
|<small>15 - 365</small>
 +
|<nowiki>-</nowiki>
 +
 +
<small>intermitterend</small>
 +
|
 +
|
 +
|<small>'''eosinofilie''', [https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ftxt/Filariasis.htm lymfoedeem], hydrokele, jeuk, urticaria, visusproblemen.</small>
 +
|<small>Warme vochtige tropen</small>
 +
|<small>'''Parasiet:''' beet geïnfecteerde mug</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/gele-koorts Gele koorts]
 +
|<small>4 (3 – 6)</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|
 +
|<small>regelmatig fatale '''hepatonefritis, hemorragische koorts'''</small>
 +
|<small>Sub-Sahara-Afrika, tropisch Zuid-Amerika</small>
 +
|<small>'''Virus:''' beet geïnfecteerde mug</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/hantavirusinfectie Hantavirus]
 +
|<small>14 – 21 (3 - 730)</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|<small>pijn in buik en lage rug (toxische fase)</small>
 +
|<small>Afrika, Azië, Amerika, Europa (Noord)</small>
 +
|<small>'''Virus:''' aerogeen, geïnfecteerd voedsel, indirect contact</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/hepatitis-a Hepatitis A]
 +
|<small>14 - 49</small>
 +
|<small>●</small> <small>< 5 jr nauwelijks</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|<small>'''icterus'''</small>
 +
|<small>Wereldwijd (gebrekkige sanitaire voorzieningen en hygiëne)</small>
 +
|<small>'''Virus:''' direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/hepatitis-b Hepatitis B]
 +
|<small>60 - 90 (28 - 180)</small>
 +
|<small>-</small>
 +
| -
 +
|
 +
|<small>soms [https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/htxt/Hepatitis.htm icterus]</small>
 +
|<small>Wereldwijd</small>
 +
|<small>'''Virus:''' via besmette lichaamsvloeistoffen, beschadigde huid, slijmvliezen</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/hepatitis-e Hepatitis E]
 +
|<small>40 (14 - 70)</small>
 +
|<nowiki>-</nowiki>
 +
|<small>-</small>
 +
|
 +
|<small>icterus</small>
 +
|<small>Wereldwijd</small>
 +
|<small>'''Virus:''' direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/hivinfectie HIV]
 +
|<small>14 – 42</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|<small>lichtschuwheid, pijn achter de ogen, perifere neuropathie, [https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/htxt/HIVexantheem.htm exantheem]</small>
 +
|<small>Wereldwijd</small>
 +
|<small>'''Virus:''' via besmette lichaamsvloeistoffen, verticale transmissie</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/japanse-encefalitis Japanse encefalitis]
 +
|<small>5 - 15</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|
 +
|<small>'''encefalitis'''</small>
 +
|<small>Zuidoost-Azië</small>
 +
|<small>'''Virus:''' beet geïnfecteerde mug</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/kinkhoest#ziekteverschijnselen Kinkhoest]
 +
|<small>7 -10 (5 - 21)</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>Hevige hoestbuien</small>
 +
|<small>Wereldwijd</small>
 +
|<small>'''Bacterie:''' druppelinfectie uit neus- en keelholte</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/legionellose Legionellose] 
 +
|<small>5 – 6 (2 – 19)</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>lethargie, verwardheid</small>
 +
|<small>Wereldwijd</small>
 +
|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>aerogeen</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/leishmaniasis Leishmaniasis]
 +
|<small>60 - 180 (10 - 3000)</small>
 +
|<small>● intermitterend</small>
 +
|
 +
|
 +
|<small>[https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ltxt/Leishmaniasis.htm cutane leishmaniasis], gewichtsverlies, splenomegalie, lymfadenopathie, hepatomegalie en pancytopenie</small>
 +
|<small>Wereldwijd</small>
 +
|<small>'''Parasiet:''' transversaal</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/lepra Lepra]
 +
|<small>300 - 10.000</small>
 +
|
 +
|
 +
|
 +
|<small>[https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ltxt/Lepra.htm Aantasting van de huid], perifere zenuwen, ogen, testis en bot</small>
 +
|<small>Afrika, Azië, Midden- en Zuid-Amerika</small>
 +
|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>aerogeen</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/leptospirose Leptospirose]
 +
|<small>7 – 12 (2 – 30)</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|<small>plotseling hevige hoofdpijn, spier- en gewrichtspijnen, overgevoeligheid voor licht, '''verminderde urineproductie'''</small>
 +
|<small>Wereldwijd,</small>
 +
 +
<small>Vooral vochtige (sub)tropische landen</small>
 +
|<small>'''Bacterie:''' door wondjes of slijmvliezen van mond, neus of ogen, mogelijk door water verweekte huid, naar bloed en organen.</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/malaria Malaria]
 +
|<small>12 - 17</small>
 +
|<small>● intermitterend</small>
 +
|
 +
|
 +
|<small>hoofdpijn, spierpijn</small>
 +
|<small>(Sub)tropen</small>
 +
|<small>'''Parasiet:''' beet geïnfecteerde Anopheles-mug</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/mazelen Mazelen]
 +
 +
Rijksvaccinatie
 +
|<small>14 (7 - 18)</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>conjunctivitis, [https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/mtxt/mazelen.htm exantheem], '''koplikse vlekjes'''</small>
 +
|<small>Wereldwijd</small>
 +
|<small>'''Virus:''' aerogeen</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/meningokokken-meningitis-en-sepsis Meningokokken-ziekte]
 +
 +
C-Rijksvaccinatie
 +
|<small>3 – 4 (2 – 10)</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|
 +
|<small>[https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/mtxt/Meningitis.htm petechiën], meningitis / sepsis</small>
 +
|<small>Wereldwijd</small>
 +
|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>aerogeen</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/pest Pest] (builenpest 96%)
 +
|<small>2 – 8</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|
 +
|<small>zeer '''pijnlijke lymfadenitis''' (builen)</small>
 +
|<small>Afrika, Noord en Zuid Amerika, en Azië</small>
 +
|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>beet geïnfecteerde vlo (voornamelijk onder wilde knaagdieren)</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/pest Pest] (long)
 +
|<small>1 - 3</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|<small>Afrika, Noord en Zuid Amerika, en Azië</small>
 +
|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>beet geïnfecteerde vlo (voornamelijk onder wilde knaagdieren)</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/polio Polio]
 +
 +
Rijksvaccinatie
 +
|<small>7 -14 (3 - 35)</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|<small>Verlammingsverschijnselen (0,5-1%), ‘post-poliosyndroom’</small>
 +
|<small>Pakistan, Afghanistan en Nigeria</small>
 +
|<small>'''Virus:''' feco-oraal, aerogeen</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/q-koorts Q-koorts]
 +
|<small>7 - 32</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<nowiki>-</nowiki>
 +
|<small>-</small>
 +
|
 +
|<small>Wereldwijd (uitzondering Nieuw-Zeeland)</small>
 +
|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>aerogeen via aerosolen afkomstig uit placenta en vruchtwater van besmette dieren</small>
 +
|-
 +
|[https://www.huisarts-migrant.nl/rickettsia/ Ricketsiose]
 +
|<small>3 - 20</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|
 +
|[https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/rtxt/Rickettsia.htm <small>exantheem</small>]
 +
|<small>Wereldwijd (verschilt per soort rickettsia)</small>
 +
|<small>'''Bacterie:''' beet geïnfecteerde luis, mijt, teek, vlo</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/rift-valley-fever Rift Valley Fever]
 +
|<small>2 - 6</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|
 +
|<small>zelden retinitis, meningo-encefalitis, hemorragische koorts met hepatitis</small>
 +
|<small>Afrika</small>
 +
|<small>'''Virus:''' via besmette lichaamsvloeistoffen van dieren</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/schistosomiasis Schistosomiasis]  (bilharzia)
 +
|<small>0 - 500</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|<small>symptomen afhankelijk van stadium</small>
 +
|<small>(Sub)tropen; Afrika, Azië, Amerika</small>
 +
|<small>'''Parasiet:''' geïnfecteerde zoet-waterslakken voorkomen, de larven penetreren de intacte huid</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/tekenencefalitis Tekenencefalitis]
 +
|<small>7 -14 (2 - 28)</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|
 +
|<small>vermoeidheid, gegeneraliseerde pijn</small>
 +
|<small>Azië, Europa</small>
 +
|<small>'''Virus:''' beet geïnfecteerde teek, ongepasteuriseerde melk</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/trichinellose Trichinellose]
 +
|<small>10 -14 (1 - 45)</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|<small>spierpijn, '''peri-orbitaal en faciaal oedemen''', subconjunctivale hemorragie,  '''puntbloedinkjes onder de nagels'''</small>
 +
|<small>Wereldwijd</small>
 +
|<small>'''Parasiet:''' geïnfecteerd vlees</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/tuberculose Tuberculose]
 +
|<small>56 - ∞</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>Vaak symptoomloos, [https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ttxt/tuberculosis-cutis-cutane-tbc.htm tuberculose cutis]</small>
 +
|<small>Afrika, Azië, Zuid-Amerika (Wereldwijd)</small>
 +
|<small>'''Bacterie:''' aerogeen</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/virale-hemorragische-koorts-krim-congokoorts Virale hemorragische koorts - arenavirussen]
 +
|<small>9 (5 - 21)</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|<small>conjunctivale vaattekening, ulceratie van de buccale slijmvliezen, faryngitis, lymfadenopathie, gegenaraliseerd oedeem</small>
 +
|<small>Afrika, Zuid-Amerika</small>
 +
|<small>'''Virus:''' via besmette weefsels, lichaamsvloeistoffen</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/virale-hemorragische-koorts-filovirussen Virale hemorragische koorts -filovirussen] (oa Ebolavirus)
 +
|<small>7 (2 – 21)</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|
 +
|<small>Conjunctivale vaattekening en roodheid, een deel krijgt petechiën, ecchymosen en mucosale bloedingen</small>
 +
|<small>Afrika</small>
 +
|<small>'''Virus:''' Direct fysiek contact met geïnfecteerde personen of hun lichaamsvloeistoffen</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/virale-hemorragische-koorts-krim-congokoorts Virale hemorragische koorts - Krim-Congo]
 +
|<small>4 (1 – 13)</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>●</small>
 +
|<small>Petechiën, ecchymosen, epistaxis, hematemesis en melena</small>
 +
|<small>Afrika, Azië, Europa (Zuid-Oost)</small>
 +
|<small>'''Virus:'''</small> <small>Beet geïnfecteerde mug</small>
 +
|-
 +
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/westnilevirusinfectie Westnijlvirus]
 +
|<small>2 - 6 (2 - 14)</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|<small>-</small>
 +
|
 +
|<small>soms ernstige neurologische symptomen</small>
 +
|<small>Stroomgebied van de Nijl, Afrika, Amerika</small>
 +
|<small>'''Virus:'''</small> <small>Beet geïnfecteerde mug</small>
 +
|}
 +
( <small>● ) Komt voor.</small>
 +
 +
( - ) <small>Komt mogelijk voor. Soms afhankelijk van het stadium van de ziekte.</small>
 +
 +
Aan bovenstaande kunnen geen rechten worden ontleend.
 +
 
==== Bronnen ====
 
==== Bronnen ====
 
+
* RIVM.nl [https://lci.rivm.nl/richtlijnen richtlijnen]
 +
* [https://www.huisarts-migrant.nl Huisarts-migrant.nl]
 +
* [https://www.huidziekten.nl/zakboek/alfabet/a-ipad.htm Huidziekten.nl]
 
{{Footer - Leerlijn spoedeisende zorg}}
 
{{Footer - Leerlijn spoedeisende zorg}}

Huidige versie van 4 nov 2021 om 09:53



Leerlijn spoedeisende zorg
Auteur

Daphne Beemsterboer

Stage

1e Huisartsstage
Klinische stage
2e Huisartsstage

KBA

1. Toestandsbeeld

Competenties

Medisch handelen
Aandachtsgebied diversiteit

Leerplek

Huisartsenpost
Zelfstudie

Relevantie

De wereld is de afgelopen decennia steeds kleiner voor ons geworden. De mogelijkheden om te reizen, tijdelijk in het buitenland te werken of je elders te vestigen (al dan niet uit veiligheidsoverwegingen) zijn toegenomen. Dit maakt dat bepaalde ziektes, die eerder alleen in bepaalde gebieden voorkwamen, zich nu ook kunnen verspreiden en elders ter wereld zich kunnen manifesteren. 

Doel

Inzicht geven in verschillende infectieziekten die zich mogelijk acuut kunnen manifesteren. Deze zullen in de differentiaal diagnose opgenomen moeten worden bij anamnestisch verdachte patiënten.  

Gebruiksaanwijzing

Deze bouwsteen kan voor zelfstudie of naslagwerk gebruikt worden.  

Onderwijsactiviteiten

Deze bouwsteen geeft inzicht in differentiaal diagnostische overwegingen bij acute klachten van bepaalde geïmmigreerde, reizende of anderszins anamnestisch verdachte patiënten.  

Tabel 1 Infectieziekten

Ziekte Incubatietijd in dagen Koorts Abdominale klachten Pulmonale klachten Andere klachten Epidemiologie Besmettings-wijze
Afrikaanse Trypanosomiasis (slaapziekte) 5 - 500

intermitterend

koorts volgend op een pijnlijke zweer. aangezichtsoedeem, encefalitis Sub-Sahara Afrika Parasiet: beet van geïnfecteerde Tseetsee-vlieg
Amoebiasis 28 - 42 - - leverabces Wereldwijd (gebrekkige sanitaire voorzieningen en hygiëne) Parasiet: direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel
Antrax miltvuur 2 – 6 (1 – 56) - -

abdominale vorm: bloederige diarree en heftige buikpijn

- wolsorteerders-ziekte: hemoptoë huidvorm (95%) of orofaryngeale vorm Afrika, Azië, Amerika, Europa (rondom Middellandse zee) Bacterie: via geïnfecteerde dieren / dierproducten / aerogeen
Bof

Rijksvaccinatie

16 -18 (12 - 25) Parotitis Wereldwijd Virus: druppelinfectie uit neus- en keelholte
Brucellose 30 – 60 (7 - 50) intermitterend mogelijk gewrichtsklachten Afrika, Azië, Amerika, Europa (Zuid) Bacterie: via geïnfecteerde dieren / dierproducten / aerogeen
Buiktyfus 3 - 28 huiduitslag (roseolen), relatieve bradycardie, leukopenie met aneosinofilie Afrika, Zuid- en Zuidoost-Azië, Centraal- en Zuid-Amerika Bacterie: direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel
Chikungunya 3 -7 (1 – 12) - ernstige gewrichtspijn/ huiduitslag/ oogaandoeningen Afrika, Azië, Amerika, (Europa) Virus: beet geïnfecteerde mug
Dengue 4 -7 (3 - 14) - - - gewrichtspijn,exantheem, dengue hemorragische koorts en dengue shock syndroom (Sub)tropen; Afrika, Azië, Amerika, (Europa) Virus: beet geïnfecteerde mug
Difterie

Rijksvaccinatie

2 - 5 (1 - 7) - farynx en omringende structuren, soms de huid, en in zeldzame gevallen andere locaties betreft Wereldwijd als kinderziekte Bacterie: aerogeen
Febris recurrens (LBRF) 8 (5 - 15) ● intermitterend - - Ethiopië en Zuid-Soedan Bacterie: beet geïnfecteerde kleerluis
Filariasis 15 - 365 -

intermitterend

eosinofilie, lymfoedeem, hydrokele, jeuk, urticaria, visusproblemen. Warme vochtige tropen Parasiet: beet geïnfecteerde mug
Gele koorts 4 (3 – 6) regelmatig fatale hepatonefritis, hemorragische koorts Sub-Sahara-Afrika, tropisch Zuid-Amerika Virus: beet geïnfecteerde mug
Hantavirus 14 – 21 (3 - 730) pijn in buik en lage rug (toxische fase) Afrika, Azië, Amerika, Europa (Noord) Virus: aerogeen, geïnfecteerd voedsel, indirect contact
Hepatitis A 14 - 49 < 5 jr nauwelijks icterus Wereldwijd (gebrekkige sanitaire voorzieningen en hygiëne) Virus: direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel
Hepatitis B 60 - 90 (28 - 180) - - soms icterus Wereldwijd Virus: via besmette lichaamsvloeistoffen, beschadigde huid, slijmvliezen
Hepatitis E 40 (14 - 70) - - icterus Wereldwijd Virus: direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel
HIV 14 – 42 lichtschuwheid, pijn achter de ogen, perifere neuropathie, exantheem Wereldwijd Virus: via besmette lichaamsvloeistoffen, verticale transmissie
Japanse encefalitis 5 - 15 encefalitis Zuidoost-Azië Virus: beet geïnfecteerde mug
Kinkhoest 7 -10 (5 - 21) - Hevige hoestbuien Wereldwijd Bacterie: druppelinfectie uit neus- en keelholte
Legionellose  5 – 6 (2 – 19) - lethargie, verwardheid Wereldwijd Bacterie: aerogeen
Leishmaniasis 60 - 180 (10 - 3000) ● intermitterend cutane leishmaniasis, gewichtsverlies, splenomegalie, lymfadenopathie, hepatomegalie en pancytopenie Wereldwijd Parasiet: transversaal
Lepra 300 - 10.000 Aantasting van de huid, perifere zenuwen, ogen, testis en bot Afrika, Azië, Midden- en Zuid-Amerika Bacterie: aerogeen
Leptospirose 7 – 12 (2 – 30) plotseling hevige hoofdpijn, spier- en gewrichtspijnen, overgevoeligheid voor licht, verminderde urineproductie Wereldwijd,

Vooral vochtige (sub)tropische landen

Bacterie: door wondjes of slijmvliezen van mond, neus of ogen, mogelijk door water verweekte huid, naar bloed en organen.
Malaria 12 - 17 ● intermitterend hoofdpijn, spierpijn (Sub)tropen Parasiet: beet geïnfecteerde Anopheles-mug
Mazelen

Rijksvaccinatie

14 (7 - 18) conjunctivitis, exantheem, koplikse vlekjes Wereldwijd Virus: aerogeen
Meningokokken-ziekte

C-Rijksvaccinatie

3 – 4 (2 – 10) petechiën, meningitis / sepsis Wereldwijd Bacterie: aerogeen
Pest (builenpest 96%) 2 – 8 zeer pijnlijke lymfadenitis (builen) Afrika, Noord en Zuid Amerika, en Azië Bacterie: beet geïnfecteerde vlo (voornamelijk onder wilde knaagdieren)
Pest (long) 1 - 3 Afrika, Noord en Zuid Amerika, en Azië Bacterie: beet geïnfecteerde vlo (voornamelijk onder wilde knaagdieren)
Polio

Rijksvaccinatie

7 -14 (3 - 35) - - - Verlammingsverschijnselen (0,5-1%), ‘post-poliosyndroom’ Pakistan, Afghanistan en Nigeria Virus: feco-oraal, aerogeen
Q-koorts 7 - 32 - - Wereldwijd (uitzondering Nieuw-Zeeland) Bacterie: aerogeen via aerosolen afkomstig uit placenta en vruchtwater van besmette dieren
Ricketsiose 3 - 20 - exantheem Wereldwijd (verschilt per soort rickettsia) Bacterie: beet geïnfecteerde luis, mijt, teek, vlo
Rift Valley Fever 2 - 6 - zelden retinitis, meningo-encefalitis, hemorragische koorts met hepatitis Afrika Virus: via besmette lichaamsvloeistoffen van dieren
Schistosomiasis (bilharzia) 0 - 500 - - - symptomen afhankelijk van stadium (Sub)tropen; Afrika, Azië, Amerika Parasiet: geïnfecteerde zoet-waterslakken voorkomen, de larven penetreren de intacte huid
Tekenencefalitis 7 -14 (2 - 28) vermoeidheid, gegeneraliseerde pijn Azië, Europa Virus: beet geïnfecteerde teek, ongepasteuriseerde melk
Trichinellose 10 -14 (1 - 45) - spierpijn, peri-orbitaal en faciaal oedemen, subconjunctivale hemorragie, puntbloedinkjes onder de nagels Wereldwijd Parasiet: geïnfecteerd vlees
Tuberculose 56 - ∞ Vaak symptoomloos, tuberculose cutis Afrika, Azië, Zuid-Amerika (Wereldwijd) Bacterie: aerogeen
Virale hemorragische koorts - arenavirussen 9 (5 - 21) - - conjunctivale vaattekening, ulceratie van de buccale slijmvliezen, faryngitis, lymfadenopathie, gegenaraliseerd oedeem Afrika, Zuid-Amerika Virus: via besmette weefsels, lichaamsvloeistoffen
Virale hemorragische koorts -filovirussen (oa Ebolavirus) 7 (2 – 21) Conjunctivale vaattekening en roodheid, een deel krijgt petechiën, ecchymosen en mucosale bloedingen Afrika Virus: Direct fysiek contact met geïnfecteerde personen of hun lichaamsvloeistoffen
Virale hemorragische koorts - Krim-Congo 4 (1 – 13) Petechiën, ecchymosen, epistaxis, hematemesis en melena Afrika, Azië, Europa (Zuid-Oost) Virus: Beet geïnfecteerde mug
Westnijlvirus 2 - 6 (2 - 14) - - soms ernstige neurologische symptomen Stroomgebied van de Nijl, Afrika, Amerika Virus: Beet geïnfecteerde mug

( ● ) Komt voor.

( - ) Komt mogelijk voor. Soms afhankelijk van het stadium van de ziekte.

Aan bovenstaande kunnen geen rechten worden ontleend.

Bronnen

De bouwstenen in de leerlijn spoedeisende zorg

De leerlijnen

Categorie: De 10 huisartsgeneeskundige thema's
Kort Spoed Chron Ouderen Kind Psych ALK Pall Preventie Praktijk
Korte episode zorg
Spoedeisende zorg
Chronische zorg
Complexe ouderenzorg
Zorg voor het kind
Psychische klachten
ALK
Palliatieve zorg
Preventie
Praktijkmanagement
Categorie: Competentiegebieden
Medisch handelen Communicatie Maatsch. handelen Wetenschap Professionaliteit
Medisch handelen
Communicatie
Maatschappelijk handelen
Wetenschap
Professionaliteit
Categorie: Overige aandachtsgebieden
Diversiteit Seksualiteit Innovatie
Diversiteit
Seksualiteit
Innovatie