Voeding en gewicht bespreken - ondersteuning en informatie: verschil tussen versies

Uit Wiki HOVUmc
Ga naar: navigatie, zoeken
k
 
(16 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
<br />
+
{{Header - Leerlijn preventie}}
 +
 
 
{| class="infobox leerlijn-preventie"
 
{| class="infobox leerlijn-preventie"
 
! {{Titelbalk - Leerlijn preventie}}
 
! {{Titelbalk - Leerlijn preventie}}
Regel 11: Regel 12:
 
|
 
|
 
{{stage - 1e Huisartsstage}}
 
{{stage - 1e Huisartsstage}}
 +
{{stage - CZ stage}}
 
{{stage - 2e Huisartsstage}}
 
{{stage - 2e Huisartsstage}}
 
|-
 
|-
Regel 30: Regel 32:
 
{{Toepassing - Onderwijsprogramma}}
 
{{Toepassing - Onderwijsprogramma}}
 
{{Toepassing - Zelfstudie}}
 
{{Toepassing - Zelfstudie}}
|-
 
|'''Trefwoord'''
 
|
 
Volgt
 
 
|}
 
|}
=== Gebruiksaanwijzing ===
+
=== Relevantie ===
Deze bouwsteen geeft achtergrondinformatie over vragen tijdens het spreekuur over voeding en gewicht. Daarnaast inzicht in huidige richtlijnen en standaarden en onderzoeken over voeding en gewicht. Geschikt voor de 1e en 2e fase.
+
Als je tijdens het spreekuur vragen over voeding en gewicht krijgt, is het handig te weten waar je extra ondersteuning en achtergrondinformatie. Deze bouwsteen biedt daarnaast inzicht in huidige richtlijnen, standaarden en onderzoeken over voeding en gewicht.  
 
 
=== Relevantie ===
 
Tijdens het spreekuur kunnen patienten allerlei vragen hebben over voeding en gewicht. Weet je niet de antwoorden dan kan je die wellicht hier vinden, of anders tips krijgen waar je de informatie wel kunt vinden. Welke richtlijnen en standaarden zijn er over voeding en gewicht? Hoe worden interventies voor gewicht eigenlijk gefinancierd? 
 
  
 
=== Doelen ===
 
=== Doelen ===
* Kennis over voedingsvraagstukken
+
Je doet kennis op van:
* Kennis over gewichtsvraagstukken
+
* voedingsvraagstukken;
* Kenis over richtlijnen en standaarden
+
* gewichtsvraagstukken;
* Kennis over financiering van interventieprojecten
+
* richtlijnen en standaarden;
 
+
* financiering van interventieprojecten.
=== (Literatuur)bronnen ===
 
  
 
=== Voeding ===
 
=== Voeding ===
Patienten hebben tegenwoordig allerlei vragen over voeding. In de media wordt hier veel aandacht aangegeven. Sinds 2016 is er een vereniging die zich inzet op voeding meer te bespreken in de spreekamer. Kijk voor informatie en achtergronden op http://www.artsenvoeding.nl/
+
*Patiënten hebben tegenwoordig allerlei vragen over voeding. In de media wordt hieraan veel aandacht besteed. Sinds 2016 is er de [https://www.artsenleefstijl.nl/ vereniging Arts en Leefstijl] die zich inzet voor het bespreken van voeding en leefstijl in de spreekkamer.
 
+
*Alles over gezonde voeding is te vinden op het de website van het [https://www.voedingscentrum.nl/nl.aspx voedingscentrum].
Alles over gezonde voeding is te vinden op het [https://www.voedingscentrum.nl/nl.aspx voedingscentrum.]
+
*Soms hebben patiënten specifieke vragen:
 +
** Zoetstoffen: zijn ze goed of niet? -> [https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/zoetstoffen.aspx voedingscentrum] of [http://www.efsa.europa.eu/en/press/news/131210 European Food Safety Authority].
 +
** [http://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2053871-het-voedsellabyrint-wordt-alleen-maar-groter.html Melk: is het goed of niet?] (Scroll in het artikel naar benedenvoor het stuk over melk)
 +
**[http://www.voedingscentrum.nl/Assets/Uploads/voedingscentrum/Documents/Professionals/Pers/Factsheets/Factsheet%20Voedingskundige%20visie%20op%20afvaldieten.pdf Wat moeten we met al die diëten?]
 +
* Daarnaast is het goed je te realiseren dat bepaalde voedselkeuzes impact op ons klimaat hebben. [https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(18)31788-4/fulltext Hier] vind je verdieping in voedselkeuzes en impact op het klimaat.
 +
* Uit een [https://lifestylemedicine.org/consistency-in-clinical-practice-guidelines/?utm_source=ACLM%20Email&utm_medium=email&utm_campaign=aclm%20email&_zs=TjAXn&_zl=XppT2 nieuwe studie] van American College of Lifestyle Medicine worden de voordelen van minimaal bewerkte, plantaardige voedingsmiddelen voor het behandelen en voorkomen van chronische ziekten zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten en kanker beschreven
 +
*[https://soundcloud.com/huisartsopleiding/in-de-praktijk-aflevering-6-plantaardige-voeding-in-de-huisartsenpraktijk-in-gesprek-met-walter-bouwmans Podcast Plantaardige voeding in de huisartsenpraktijk - in gesprek met Walter Bouwmans]
  
Soms hebben patienten specifieke vragen zoals over:
+
Wees je ook hier steeds weer bewust van het fenomeen preventieparadox:
* Zoetstoffen zijn ze goed of niet? -> http://www.voedingscentrum.nl/nl/thema-s/alles-over-zoet/zoetstoffen.aspx of http://www.efsa.europa.eu/en/press/news/131210
+
<div class="accordion" id="accordion">
* [http://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2053871-het-voedsellabyrint-wordt-alleen-maar-groter.html Melk is het goed of niet?]
+
<accordion parent="accordion" heading="De preventieparadox, wat is dat eigenlijk?" class="show">
* [http://www.voedingscentrum.nl/Assets/Uploads/voedingscentrum/Documents/Professionals/Pers/Factsheets/Factsheet%20Voedingskundige%20visie%20op%20afvaldieten.pdf Wat moeten we met al die diëten?]
+
{{Preventieparadox}}
* Aandacht voor voedsel is belangrijk en moet je aanleren. Meer aandacht voor voedselvaardigheden wordt beschreven in een [https://www.facebook.com/voedsellabyrint/photos/a.1483047065309290.1073741828.1444638592483471/1629508770663118/?type=3&fref=nf column van Professor Seidell] met daarbij wetenschappelijke literatuur 
+
</accordion>
 +
</div>
  
 
=== Gewicht ===
 
=== Gewicht ===
 +
'''Richtlijnen en standaarden'''<br />
 +
* De [https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/obesitas NHG–standaard obesitas] geeft informatie voor volwassen en kinderen.
 +
* De [https://www.nhg.org/themas/publicaties/nhg-zorgmodule-leefstijl-voeding-samenvatting NHG-Zorgmodule Leefstijl Voeding] is van toepassing op volwassen patiënten:
 +
** die geïnformeerd willen worden over gezonde voeding;
 +
** met risicofactoren voor hart- en vaatziekten en chronische ziekten waarbij voedingsadvisering deel uitmaakt van de behandeling.
 +
* De [https://www.partnerschapovergewicht.nl/wp-content/uploads/2020/03/PON_Zorgstandaard_Obesitas_2011_A4_v1_04.pdf Zorgstandaard Obesitas] van het Partnerschap Overgewicht Nederland geeft informatie over de organisatie van zorg voor volwassen en kinderen met overgewicht of obesitas. 
 +
* Integrale aanpak voor kinderen met overgewicht/obesitas:[https://www.amsterdam.nl/gemeente/organisatie/sociaal/onderwijs-jeugd-zorg/aanpak-gewicht/beleidsinformatie/ Programma Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht].
 +
* Landelijk programma aanpak gezond gewicht bij jongeren: [https://jongerenopgezondgewicht.nl/ Jongeren op Gezond Gewicht].
 +
* Aandacht voor voedsel is belangrijk en moet je aanleren. Meer aandacht voor voedselvaardigheden wordt beschreven op de website [https://voedselonderwijs.nl/ Voedselonderwijs], tot stand gekomen door de samenwerking van Jaap Seidell // hoogleraar Voeding en Gezondheid, Vrije Universiteit Amsterdam, Pierre Wind // kok, Youth Food Movement (YFM), de Hartstichting en het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL). 
  
==== Richtlijnen en standaarden ====
+
'''Patiëntinformatie'''<br />
* De [https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/obesitas NHG –standaard obesitas] geeft informatie voor volwassen en kinderen
+
De patiënt kan altijd verwezen worden naar [http://www.thuisarts.nl/gezonde-levensstijl/ik-wil-gezond-eten Thuisarts.nl voor informatie over gezond eten].
* De [https://www.nhg.org/themas/publicaties/nhg-zorgmodule-leefstijl-voeding-samenvatting NHG- Zorgmodule Leefstijl Voeding] is van toepassing op volwassen patienten:
 
** die geïnformeerd willen worden over gezonde voeding;
 
** met risicofactoren voor hart- en vaatziekten (onder andere roken, verhoogde bloeddruk, hyperlipidemie en obesitas) en chronische ziekten (zoals diabetes mellitus type 2, hart- en vaatziekten en COPD), waarbij voedingsadvisering deel uitmaakt van de behandeling.
 
* De [https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/obesitas Zorgstandaard Obesitas] van het Partnerschap Overgewicht Nederland geeft informatie over de organisatie van zorg voor volwassen en kinderen met overgewicht of obesitas. 
 
* Integrale aanpak in Amsterdam voor kinderen met overgewicht/obesitas [https://www.amsterdam.nl/gemeente/organisatie/sociaal/onderwijs-jeugd-zorg/aanpak-gewicht/beleidsinformatie/ Programma Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht] 
 
* Landelijk programma aanpak gezond gewicht bij jongeren [https://jongerenopgezondgewicht.nl/ Jongeren op Gezond Gewicht]
 
  
==== Patiënteninformatie ====
+
'''Tools voor in de spreekkamer'''<br />
De patient kan altijd verwezen worden naar [http://www.thuisarts.nl/gezonde-levensstijl/ik-wil-gezond-eten thuisarts.nl voor informatie over gezond eten.]
+
* [https://groeiweb.pgdata.nl/BMIcalculator/general.asp BMI-meter voor huisartsen]
 +
* [https://www.voedingscentrum.nl/Assets/Uploads/voedingscentrum/Documents/Professionals/Voedselvoorlichting/Gewichtsverloop%20en%20BMI%20jongens%20en%20meisjes.pdf Praten over gewicht met ouders en kinderen]
 +
*[https://www.youtube.com/watch?v=v9I0V3yDcqE Overgewicht bespreken op twee manieren]: in dit voorbeeldfilmpje zie je hoe je het gesprek beter niet kunt aangaan en hoe je de patiënt wel kunt meekrijgen.
  
==== Tools voor in de spreekkamer ====
+
'''Onderzoeken over overgewicht en obesitas'''<br />
* [https://groeiweb.pgdata.nl/BMIcalculator/calculator.asp%20= BMI meter]
+
*Integrale aanpak overgewicht en obesitas:
* [http://webshop.voedingscentrum.nl/gewichtsverloopkaart.html Praten over gewicht met ouders en kinderen]
+
** [http://www.thelancet.com/series/obesity-2015 Obesity]
 +
** [http://www.thelancet.com/infographics/obesity-food-policy http://www.thelancet.com/infographics/obesity-food-policy Obesity Food Policy]
 +
*Rol huisarts in preventieve aanpak overgewicht en obesitas 
 +
** [https://www.nivel.nl/nieuws/dikke-dokter-maakt-weinig-werk-van-obesitas Dikke dokter maakt weinig werk van obesitas]
 +
*Ongevraagd overgewicht bespreekbaar maken:
 +
** [https://www.nivel.nl/nieuws/huisarts-mag-ongevraagd-afslankadvies-geven Huisarts mag ongevraagd afslankadvies geven]
 +
** [http://www.henw.org/archief/volledig/id4342-ongevraagd-advies-bij-overgewicht.html Ongevraagd advies bij overgewicht]
  
==== Onderzoeken over overgewicht en obesitas ====
+
'''Informatie over vergoeding'''<br />
Integrale aanpak overgewicht en obesitas:
+
Rapporten Zorginstituut Nederland:
* http://www.thelancet.com/series/obesity-2015
+
* [https://www.zorginstituutnederland.nl/publicaties/rapport/2017/05/01/evaluatierapport-handreiking-zorgaanspraken-voor-kinderen-met-overgewicht-en-obesitas Evaluatierapport handreiking zorgaanspraken voor kinderen met overgewicht en obesitas] (2015)
* [http://www.thelancet.com/infographics/obesity-food-policy http://www.thelancet.com/infographics/obesity-food-polic]y
+
* [https://www.zorginstituutnederland.nl/publicaties/rapport/2010/08/09/de-gecombineerde-leefstijlinterventie---kosten-opbrengsten-en-de-praktijk De gecombineerde leefstijlinterventie: kosten, opbrengsten en de praktijk] (2010)
Rol huisarts in preventieve aanpak overgewicht en obesitas 
 
* https://www.nivel.nl/nieuws/dikke-dokter-maakt-weinig-werk-van-obesitas
 
Huisarts mag ongevraagd overgewicht bespreekbaar maken:
 
* https://www.nivel.nl/nieuws/huisarts-mag-ongevraagd-afslankadvies-geven 
 
* http://www.henw.org/archief/volledig/id4342-ongevraagd-advies-bij-overgewicht.html
 
  
==== Informatie over vergoeding ====
+
==== Bronnen ====
Rapporten Zorginstituut Nederland 
+
* [https://www.voedingscentrum.nl Voedingscentrum]
* [https://www.zorginstituutnederland.nl/publicaties/rapport/2017/05/01/evaluatierapport-handreiking-zorgaanspraken-voor-kinderen-met-overgewicht-en-obesitas Handreiking zorg kinderen met overgewicht en obesitas][https://www.zorginstituutnederland.nl/binaries/content/documents/zinl-www/documenten/publicaties/rapporten-en-standpunten/2015/1508-zorgaanspraken-voor-kinderen-met-overgewicht-en-obesitas-een-handreiking/Zorgaanspraken+voor+kinderen+met+overgewicht+en+obesitas+(een+handreiking).pdf (2015)]
+
* [http://nos.nl/nieuwsuur NOS Nieuwsuur]
* [https://www.zorginstituutnederland.nl/publicaties/rapport/2010/08/09/de-gecombineerde-leefstijlinterventie---kosten-opbrengsten-en-de-praktijk Rapport de gecombineerde leefstijlinterventie: kosten, opbrengsten en de praktijk](2010)
+
* [https://www.thelancet.com The Lancet]
* [null Rapport preventie bij overgewicht en obesitas] (2009)
+
* [https://www.nhg.org NHG]
 +
* [https://www.partnerschapovergewicht.nl Partnerschap Overgewicht]
 +
* [https://voedselonderwijs.nl/ Voedselonderwijs]
 +
* [https://www.nivel.nl Nivel]
 +
* [https://www.henw.org/ Huisarts en wetenschap]
 +
* [https://www.zorginstituutnederland.nl Zorginstituut Nederland]
  
 
{{Footer - Leerlijn preventie}}
 
{{Footer - Leerlijn preventie}}

Huidige versie van 7 apr 2023 om 12:00


Leerlijn preventie
Auteur

Annemarie Schalkwijk
Louise Nooteboom

Stage

1e Huisartsstage
CZ stage
2e Huisartsstage

KBA

2. Leefstijl
3. Preventieve activiteiten

Competentie

Medisch handelen
Maatschappelijk handelen
Professionaliteit

Toepassing

Leergesprek
Praktijkleren
Onderwijsprogramma
Zelfstudie

Relevantie

Als je tijdens het spreekuur vragen over voeding en gewicht krijgt, is het handig te weten waar je extra ondersteuning en achtergrondinformatie. Deze bouwsteen biedt daarnaast inzicht in huidige richtlijnen, standaarden en onderzoeken over voeding en gewicht.

Doelen

Je doet kennis op van:

  • voedingsvraagstukken;
  • gewichtsvraagstukken;
  • richtlijnen en standaarden;
  • financiering van interventieprojecten.

Voeding

Wees je ook hier steeds weer bewust van het fenomeen preventieparadox:

De preventieparadox

Preventieprogramma’s voor de hele bevolking zijn op macro niveau gezien effectiever dan acties die gericht zijn op mensen met een verhoogd risico. Het rendement van effectieve preventie is echter voor het individu gering.
De preventieparadox is dan deze schijnbare tegenstelling dat preventieve maatregelen op bevolkingsniveau een grotere gezondheidswinst opleveren, maar relatief weinig - en zelfs zonder zekerheid - voor het afzonderlijke individu.

Na het doornemen van onderstaande bronnen

  • heb je inzicht in het verschijnsel preventieparadox;
  • ben je je bewust van jouw invloed als huisarts op de individuele preventie;
  • begrijp je de werking tussen preventie op bevolkingsniveau en in de spreekkamer;
  • denk je na over je eigen visie hoe je deze kennis inzet in je werk als huisarts.

Bekijk onderstaande bronnen, en bedenk vragen die je in de groep zou kunnen bespreken. Denk ook aan relevante thema's uit het huidige debat, bijvoorbeeld de rol van preventieve maatregelen bij de corona pandemie.

Gewicht

Richtlijnen en standaarden

  • De NHG–standaard obesitas geeft informatie voor volwassen en kinderen.
  • De NHG-Zorgmodule Leefstijl Voeding is van toepassing op volwassen patiënten:
    • die geïnformeerd willen worden over gezonde voeding;
    • met risicofactoren voor hart- en vaatziekten en chronische ziekten waarbij voedingsadvisering deel uitmaakt van de behandeling.
  • De Zorgstandaard Obesitas van het Partnerschap Overgewicht Nederland geeft informatie over de organisatie van zorg voor volwassen en kinderen met overgewicht of obesitas. 
  • Integrale aanpak voor kinderen met overgewicht/obesitas:Programma Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht.
  • Landelijk programma aanpak gezond gewicht bij jongeren: Jongeren op Gezond Gewicht.
  • Aandacht voor voedsel is belangrijk en moet je aanleren. Meer aandacht voor voedselvaardigheden wordt beschreven op de website Voedselonderwijs, tot stand gekomen door de samenwerking van Jaap Seidell // hoogleraar Voeding en Gezondheid, Vrije Universiteit Amsterdam, Pierre Wind // kok, Youth Food Movement (YFM), de Hartstichting en het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL). 

Patiëntinformatie
De patiënt kan altijd verwezen worden naar Thuisarts.nl voor informatie over gezond eten.

Tools voor in de spreekkamer

Onderzoeken over overgewicht en obesitas

Informatie over vergoeding
Rapporten Zorginstituut Nederland:

Bronnen

De bouwstenen in de leerlijn preventie

De leerlijnen

Categorie: De 10 huisartsgeneeskundige thema's
Kort Spoed Chron Ouderen Kind Psych ALK Pall Preventie Praktijk
Korte episode zorg
Spoedeisende zorg
Chronische zorg
Complexe ouderenzorg
Zorg voor het kind
Psychische klachten
ALK
Palliatieve zorg
Preventie
Praktijkmanagement
Categorie: Competentiegebieden
Medisch handelen Communicatie Maatsch. handelen Wetenschap Professionaliteit
Medisch handelen
Communicatie
Maatschappelijk handelen
Wetenschap
Professionaliteit
Categorie: Overige aandachtsgebieden
Diversiteit Seksualiteit Innovatie
Diversiteit
Seksualiteit
Innovatie