Brontekst bekijken van Borderline persoonlijkheidsstoornis - Inzicht in gedrag

{{Header - Leerlijn psychische klachten}}

{| class="infobox leerlijn-psych"
! {{Titelbalk - Leerlijn psychische klachten}}
|-
|'''Auteur'''
|
{{auteur - Dick Walstock}}
|-
|'''Stage'''
|
{{stage - CZ stage}}
{{stage - GGZ stage}}
{{stage - 2e Huisartsstage}}
|-
|'''KBA'''
|
{{KBA 6.7 - Persoonlijkheidsstoornissen}}
|-
|'''Competenties'''
|
{{Competentiegebied 1 - Medisch handelen}}
{{Competentiegebied 2 - Communicatie}}
{{Competentiegebied 7 - Professionaliteit}}
|-
|'''Toepassing'''
|
{{Toepassing - Onderwijsprogramma}}
|}
=== Relevantie ===
* Persoonlijkheidsstoornissen zijn niet zeldzaam, met name de borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) komt vaak voor. Geschat wordt dat 1-2% vd bevolking BPS heeft. In een normpraktijk betekent dat 20-45 patiënten.
* Patiënten met een BPS worden over het algemeen door (huis)artsen als ‘lastig’ ervaren.
* Met name in ANW/dienstsituaties kan dit tot problemen leiden, onder andere omdat patienten met een BPS kunnen gaan ‘shoppen’.
* Deze bouwsteen richt zich specifiek op de BPS. Een deel van deze kennis kan echter veralgemeniseerd worden naar andere persoonlijkheidsstoornissen.

=== Doelen ===
* Inzicht geven in de complexe binnenwereld van de BPS. Vanuit de theorie begrijpen hoe het wisselvallige gedrag ontstaat. Meer inzicht geeft vaak meer begrip en mededogen (empathie).
* De theorie over de BPS kunnen generaliseren naar de andere persoonlijkheidsstoornissen.

==== Subdoelen ====
* Wat is een persoonlijkheidsstoornis? En: hoe leg je dat uit een een patiënt?
* Hoe valt het wisselende gedrag van iemand met een BPS te begrijpen? Hoe ga je daar mee om?
* Waar liggen mijn eigen grenzen en gevoeligheden? (= begrip ‘tegenoverdracht’)
* Hoe communiceer je effectief met mensen met een PS en hoe kun je de Roos van Leary daarbij gebruiken?
* Mensen met een persoonlijkheidsstoornis hebben (veel) minder keuzemogelijkheden in hun gedrag. Het is aan de professional daar flexibel mee om te (leren) gaan. Hoe doe je dat?

=== Onderwijsactiviteit 1 – Voorafgaand aan de TKD ===
* Facultatief: bekijk de NTR-documentaire “Doe even normaal’ over bordeline-persoonlijkheidsstoornis:  (http://www.npo.nl/doe-even-normaal/18-08-2014/VPWON_1227542)
* Bedenk voor jezelf en neem deze informatie mee naar de TKD:
** Welk gedrag van patiënten irriteert je?
** Welk gedrag van patiënten werkt bij jou als een rode lap op een stier?
** Hoe reageer je dan? Bang, boos, bedroefd, blij?
** Ben je wel eens zó uitgedaagd dat je over je grenzen heen gegaan bent? Zo ja, wat gebeurde er toen?

=== Onderwijsactiviteit 2 – Op de TKD: ===
* Inleidende presentatie met enkele oefenelementen erin.
** Theorie BPS (zie aantekeningen in de presentatie).
** Video van uitleg PS aan patiënt.
** Rollenspel AIOS: leg aan patiënt uit wat een PS is.
** Evaluatie: bespreek in 2-tallen de ‘lastige patiënt’ uit het huiswerk. Wat zou je nu anders doen?
** Als er tijd voor is: Rollenspel met patiënte met BPS die slaaptabletten vraagt/eist....
* In de presentatie staan bij de notities een toelichting voor de docent met extra uitleg en informatie.

=== Facultatief: Onderwijsactiviteit 3 – Op de TKD: ===
* Oefenen met trainings-acteurs:
** Nodig een trainings-acteur uit op de TKD en laat de AIOS datgene oefenen wat ze als lastig ervaren in de communicatie met patiënten (met een van de persoonlijkheidsstoornissen).
** Er is een drietal uitgeschreven rollen (zie bijlagen).
** Stimuleer de AIOS gedrag te oefenen wat ze ‘spannend’ vinden, laat ze experimenteren: met een acteur kan er immers niks mis gaan.
{{Footer - Leerlijn psychische klachten}}