LEAP - Communiceren bij veel weerstand: verschil tussen versies

Versie van 27 jul 2018 om 13:36

Relevantie

Het begeleiden van patiënten met ernstige e/o langdurige SOLK is niet altijd gemakkelijk. Vaak hebben ze andere ideeën over de oorzaak van de klachten dan de huisarts. Een andere mening over wat er een gedaan zou moeten worden. Nóg een keer laboratoriumonderzoek, een 'scan', een second of zelfs third opinion. Ze kunnen daarmee een gevoel van machteloosheid bij de behandelaar oproepen.

De LEAP-methode is aanvankelijk ontwikkeld voor het communiceren met patiënten met een EPA (Ernstige Psychiatrische Aandoening). Maar deze manier van communiceren blijkt óók zeer effectief bij patiënten met ernstige SOLK. De overeenkomst tussen deze twee categorieën patiënten is dat ze een andere idee hebben over de (oorzaak van) hun klachten dan de dokter.

De LEAP-methode:

• De LEAP-methode:  LEAP staat voor Listen, Empathize, Agree en Partner.
• 50% vd patiënten met ‘ernstige psychiatrische aandeningen’ (EPA) nemen medicatie niet/nauwelijks, omdat ze van mening zijn dat ze geen ziekte hebben of dat het wel meevalt.
• Dit gebrekkige ziekte-inzicht gaat verder dan ontkennen vd diagnose en is niet gelijk aan ontkenning of eigenwijsheid.
• Vroege (medicamenteuze) behandeling zou de prognose op langere termijn verbeteren en de mate van ziekte-inzicht is omgekeerd evenredig met de frequentie en duur vd ZH-opnames.
• Ziekte-inzicht is geen alles-of-niets fenomeen, maar kan heel goed partieel voorkomen en in wisselende mate.
• Men zegt wel dat het vooral de bijwerkingen zijn die maken dat iemand stopt met de medicatie, maar uit onderzoek blijkt dat dat niet zo is: het is het gebrek aan ziekte-inzicht.
• Oorzaken van gebrek aan ziekte-inzicht? Men weet het eigenlijk niet goed:  
  • Gevolg van stigmatisering? => daar zijn geen aanwijzingen voor.
  • Culturele aspecten: een andere naam geven aan de symptomen en klachten: ‘winti’, zenuwen'?
  • Neurologisch? Ziekte-gerelateerd? Vorm van anosognosie?
  • Discrepantie tussen 'past-self' en 'current-self', maar in de loop van de tijd niet bijgesteld?

Doelen

Inzicht krijgen in de LEAP methode. Het leren communiceren met een SOLK-patiënt door middel van de LEAP-methode.

Onderwijsactiviteiten

Zelfstudie van de hieronder genoemde samenvatting. Oefenen van de LEAP methode tijdens een consult. Samen met je opleider het hebben over deze methode.

Gebruiksaanwijzing

Theorie

Lees de samenvatting van Dick Walstock door.

• Wat vind je van deze methode? Wat pas je al toe? Wat nog niet?
• Ken je opleider deze methode en wat vind hij/zij hiervan?
• Bedenk voor jezelf wat je uit deze methode wilt oefenen en met welke patiënt

Consult voeren aan de hand van LEAP methode

• L: Houdt aan het begin van (ieder) consult de eerst 2-3 minuten je mond.
• L: Moedig de patiënt aan spontaan zijn verhaal te vertellen door actief en echt te luisteren, te knikken en uitingen als, ‘mmhh’, ‘ga verder’ en ‘ja’.
• E: Heb extra veel aandacht voor:
  • Frustraties: gezeur van anderen, gevoel te falen, geen diagnose, frustratie niet begrepen te worden
  • Angsten: stigma, bijwerkingen, falen, verslaving aan de pillen, niet weten wat eraan de hand is, andere angsten
  • Ongemakken: bijwerkingen, veel klachten en geen diagnose
  • Verlangens: werk, kinderwens, uit ZH blijven, relatie, andere verlangens
• A: Gebruik de zin 'we zijn het er over eens dat...' Doe dit niet concluderend maar vragend en toetsend.
• P: Zoek naar overeenstemming. Focus op bereikbare doelen, zonder de 'dromen' uit het oog te verliezen.
• Geef je eigen mening (over al dan niet 'ziek' zijn) alléén als er expliciet en nadrukkelijk om gevraagd wordt. En alleen pas dán als je er van overtuigd bent voldoende krediet opgebouwd te hebben.

Bronnen

Sjabloon:Footer - Leerlijn SOLK