Leerlijn communicatie: verschil tussen versies

Leerlijn communicatie
	Leerlijnhouder Mariël Jacobs;
	Leerlijnmedewerkers Karin van Heusden; Ruth ten Broeke; Fleur Sutorius; Suzanne Burgers;
	Communicatie APC - Basisgespreksvaardigheden; APC - Context-specifiek en doelgericht; Motiverende gespreksvoering;

Huidige versie van 8 jun 2024 om 19:08

Artsen voeren tijdens hun werkzame leven zo’n 200.000 gesprekken met patiënten. Om deze gesprekken in goede banen te leiden is het kunnen toepassen van professionele gespreksvaardigheden van belang. Goede arts-patiëntcommunicatie is van positieve invloed op de tevredenheid van de patiënt en de arts, en op de effectiviteit van de behandeling.

Inhoud

1 Arts-patiëntcommunicatie (APC) binnen de opleiding
2 Patiëntgericht communiceren
3 APC-gespreksvaardigheden binnen de opleiding
4 Consultvoeringstoetsen
5 APC-bouwstenen
6 Keek op de Week - Actuele suggesties
7 Leerlijnen overzicht

Arts-patiëntcommunicatie (APC) binnen de opleiding

Om je gespreksvaardigheden te verbeteren, heb je allereerst kennis en begrip nodig: wat gebeurt er in een consult op gebied van communicatie? Welke keuzes maak je in een gesprek? Vervolgens is oefening onder supervisie van inspirerende rolmodellen van belang.

Het onderdeel APC op deze Wiki biedt je praktisch materiaal waarmee je je kennis en vaardigheid op dit gebied kunt vergroten. Zowel theoretische achtergronden en communicatiemodellen als hulpmiddelen in gespreksvoering komen aan bod. De terugkomdag en opleidingspraktijk bieden vervolgens ruimte voor het oefenen - onder andere dor middel van duo-spreekuren, video-observaties en rollenspelen.

Patiëntgericht communiceren

Uitgangspunt voor het onderwijs is 'patiëntgerichtheid' in de communicatie. 'Ziekte' wordt niet alleen biomedisch bekeken, maar ook vanuit sociaal en psychologisch gezichtspunt. De persoon van de patiënt staat centraal, met diens opvattingen, zorgen en wensen. Die wensen worden meegewogen bij het nemen van beslissingen.

APC-gespreksvaardigheden binnen de opleiding

Het onderwijs over arts-patiëntcommunicatie wordt in de opleiding in twee stappen opgebouwd. Eerst leer je de basisgespreksvaardigheden. Deze worden getoetst met de BasisConsultvoeringsToets in de 1^e huisartsstage. Zodra je die vaardigheden beheerst, is er ruimte voor de tweede stap: context-specifiek en doelgericht communiceren. Dit wordt getoetst met de Consultvoeringstoets in de 2^e huisartsstage.

1. Basisgespreksvaardigheden

In de eerste maanden van de eerste huisartsstage werk je aan de basisgespreksvaardigheden van arts-patiëntcommunicatie, zoals het verhelderen van de hulpvraag, het bieden van structuur en het goed uitleggen van je behandelvoorstel. Na 7 maanden van de 1^e Huisartsstage wordt de BasisConsultvoeringsToets afgenomen.

Naar de basisgespreksvaardigheden.

2. Context-specifiek en doelgericht communiceren

In het vervolg van de opleiding leer je je communicatie af te stemmen op de context van elk specifiek consult, zodat je je doelen in het consult gemakkelijker bereikt. Dit wordt ‘context-specifiek en doelgericht communiceren’ genoemd. Het huisartsenvak kenmerkt zich door een enorme variatie in contextfactoren, en het doel van de dokter kan binnen het verloop van een consult variëren. In fase 2 van de opleiding wordt het contextspecifiek en doelgericht inzetten van communicatievaardigheden in meer complexe consulten getoetst.

Naar context-specifiek vaardigheden.

Consultvoeringstoetsen

APC-bouwstenen

Op deze Wiki zijn de APC-bouwstenen volgens bovenstaande indeling geordend. Je vindt ze dus op de pagina APC-basisgespreksvaardigheden, en op de pagina APC-context-specifieke en doelgerichte communicatie. Deze bouwstenen helpen je om je te ontwikkelen op het gebied van gespreksvaardigheden. Bouwstenen hebben uiteenlopende vormen: op deze Wiki vind je ter ondersteuning van het onderwijs onder meer videomateriaal, communicatietools voor in de spreekkamer, powerpoint-presentaties en suggesties voor ondersteunende literatuur.

Keek op de Week - Actuele suggesties

- Motiverende gespreksvoering per chat. IrisZorg en expertisecentrum Pharos testte in 2022 de nieuwe tool “Chat met je sigaret”. Deze tool probeert de twijfel te versterken over roken. Chat met je sigaret

- ‘Taalhuisarts’ is basiszorg maar de NZa kent er definitief geen apart tarief aan toe | medischcontact, 11 april 2023, Eva Kneepkens Medisch contact

- ChatGPT verslaat artsen bij het geven van antwoorden op medische vragen | NRC, 02 mei 2023, N. Korteweg artikel NRC

- Seksualiteit bespreekbaar maken in de spreekkamer. Waarom is dat belangrijk en hoe doe je dat? Luister naar de podcast van KoffieCo. "Ter nagedachtenis aan: prof. Ellen Laan - Seks in de spreekkamer"

Leerlijnen overzicht

@@ Regel 9: / Regel 9: @@
 |-
 |'''Leerlijnhouder'''
-{{Auteur - Gert Roos}}
+{{Auteur - Mariël Jacobs}}
 |-
 |'''Leerlijnmedewerkers'''
-{{Auteur - Mariël Jacobs}}
+{{Auteur - Karin van Heusden}}
-{{Auteur - Rinel van Beest}}
+{{Auteur - Ruth ten Broeke}}
-{{Auteur - Chris Rietmeijer}}
+{{Auteur - Fleur Sutorius}}
-{{Auteur - Noor Gimbrere}}
+{{Auteur - Suzanne Burgers}}
 |-
 |'''Communicatie'''
 *[[APC - Basisgespreksvaardigheden]]
 *[[APC - Context-specifiek en doelgericht]]
+*[[Motiverende gespreksvoering]]
 |}
 Artsen voeren tijdens hun werkzame leven zo’n 200.000 gesprekken met patiënten. Om deze gesprekken in goede banen te leiden is het kunnen toepassen van professionele gespreksvaardigheden van belang. Goede arts-patiëntcommunicatie is van positieve invloed op de tevredenheid van de patiënt en de arts, en op de effectiviteit van de behandeling.
@@ Regel 27: / Regel 28: @@
 Om je gespreksvaardigheden te verbeteren, heb je allereerst kennis en begrip nodig: wat gebeurt er in een consult op gebied van communicatie? Welke keuzes maak je in een gesprek? Vervolgens is oefening onder supervisie van inspirerende rolmodellen van belang.
-Het onderdeel APC op deze Wiki biedt je praktisch materiaal waarmee je je kennis en vaardigheid op dit gebied kunt vergroten. Zowel theoretische achtergronden en communicatiemodellen als hulpmiddelen in gespreksvoering komen aan bod. De terugkomdag en opleidingspraktijk bieden vervolgens ruimte voor het oefenen - onder andere door middel van duo-spreekuren, video-observaties en rollenspelen.
+Het onderdeel APC op deze Wiki biedt je praktisch materiaal waarmee je je kennis en vaardigheid op dit gebied kunt vergroten. Zowel theoretische achtergronden en communicatiemodellen als hulpmiddelen in gespreksvoering komen aan bod. De terugkomdag en opleidingspraktijk bieden vervolgens ruimte voor het oefenen - onder andere dor middel van duo-spreekuren, video-observaties en rollenspelen.
+=== Patiëntgericht communiceren ===
+Uitgangspunt voor het onderwijs is 'patiëntgerichtheid' in de communicatie.  'Ziekte' wordt niet alleen biomedisch bekeken, maar ook vanuit sociaal en psychologisch gezichtspunt. De  persoon van de patiënt staat centraal, met diens opvattingen, zorgen en wensen. Die wensen worden meegewogen bij het nemen van beslissingen.
 === APC-gespreksvaardigheden binnen de opleiding ===
-Het onderwijs over arts-patiëntcommunicatie wordt in de opleiding in twee stappen opgebouwd. Eerst leer je de basisgespreksvaardigheden. Zodra je die beheerst, is er ruimte voor de tweede stap: context-specifiek en doelgericht communiceren.
+Het onderwijs over arts-patiëntcommunicatie wordt in de opleiding in twee stappen opgebouwd. Eerst leer je de basisgespreksvaardigheden. Deze worden getoetst met de [[BasisConsultvoeringsToets]] in de 1<sup>e</sup> huisartsstage. Zodra je die vaardigheden beheerst, is er ruimte voor de tweede stap: context-specifiek en doelgericht communiceren. Dit wordt getoetst met de [[Consultvoeringtoets 2e Huisartsstage|Consultvoeringstoets in de 2<sup>e</sup> huisartsstage]].
 <div class="row">
    <div class="col-sm-6">
      <div class="panel panel-primary">
        <div class="panel-heading">1. Basisgespreksvaardigheden</div>
-       <div class="panel-body">In de eerste maanden van de eerste huisartsstage werk je aan de basisgespreksvaardigheden van arts-patiëntcommunicatie, zoals het verhelderen van de hulpvraag, het bieden van structuur en het goed uitleggen van je behandelvoorstel. Halverwege de 1e Huisartsstage wordt de Basis consultvoeringstoets afgenomen.
+       <div class="panel-body">In de eerste maanden van de eerste huisartsstage werk je aan de basisgespreksvaardigheden van arts-patiëntcommunicatie, zoals het verhelderen van de hulpvraag, het bieden van structuur en het goed uitleggen van je behandelvoorstel. Na 7 maanden van de 1<sup>e</sup> Huisartsstage wordt de [[BasisConsultvoeringsToets]] afgenomen.
        </div>
        <div class="panel-footer"><btn>APC - Basisgespreksvaardigheden|Naar de basisgespreksvaardigheden.</btn>
@@ Regel 63: / Regel 67: @@
 |-
 | style="vertical-align: middle; text-align: center; padding: 20px;" | [[Pre-toets consultvoering 1e Huisartsstage|Pre-toets]]
-| style="vertical-align: middle; text-align: center; padding: 20px" | [[Basis consultvoeringstoets|Basis consultvoeringstoets<br>BCT]]
+| style="vertical-align: middle; text-align: center; padding: 20px" | [[BasisConsultvoeringsToets|BasisConsultvoeringsToets (BCT)]]
 | style="vertical-align: middle; text-align: center; border: 1px solid #1874cd; padding: 20px" | [[Pre-toets consultvoering 2e Huisartsstage|Pre-toets]]
 | style="vertical-align: middle; text-align: center; border: 1px solid #1874cd; padding: 20px" | [[Consultvoeringtoets 2e Huisartsstage|Consultvoeringtoets<br> 2<sup>e</sup> Huisartsstage]]
@@ Regel 70: / Regel 74: @@
 === APC-bouwstenen ===
 Op deze Wiki zijn de APC-bouwstenen volgens bovenstaande indeling geordend. Je vindt ze dus op de pagina APC-basisgespreksvaardigheden, en op de pagina APC-context-specifieke en doelgerichte communicatie. Deze bouwstenen helpen je om je te ontwikkelen op het gebied van gespreksvaardigheden. Bouwstenen hebben uiteenlopende vormen: op deze Wiki vind je ter ondersteuning van het onderwijs onder meer videomateriaal, communicatietools voor in de spreekkamer, powerpoint-presentaties en suggesties voor ondersteunende literatuur.
+=== Keek op de Week - Actuele suggesties ===
+- Motiverende gespreksvoering per chat. IrisZorg en expertisecentrum Pharos testte in 2022 de nieuwe tool “Chat met je sigaret”. Deze tool probeert de twijfel te versterken over roken. [https://www.pharos.nl/kennisbank/pilot-chat-met-je-sigaret-is-de-sigaret-een-vriend-of-een-vijand/ Chat met je sigaret]
+- ‘Taalhuisarts’ is basiszorg maar de NZa kent er definitief geen apart tarief aan toe | medischcontact, 11 april 2023, Eva Kneepkens [https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/nieuwsartikel/taalhuisarts-is-basiszorg-maar-de-nza-kent-er-definitief-geen-apart-tarief-aan-toe#:~:text=Nieuws-,%27Taalhuisarts%27%20is%20basiszorg%20maar%20de%20NZa%20kent%20er%20definitief,geen%20apart%20tarief%20aan%20toe&text=Een%20huisarts%20kan%20een%20consult,of%20cultuurverschil%20niet%20duidelijk%20wordt. Medisch contact]
+- ChatGPT verslaat artsen bij het geven van antwoorden op medische vragen | NRC, 02 mei 2023, N. Korteweg [https://www.nrc.nl/nieuws/2023/05/02/chatgpt-verslaat-artsen-bij-het-geven-van-antwoord-op-medische-vragen-a4163538 artikel NRC]
+- Seksualiteit bespreekbaar maken in de spreekkamer. Waarom is dat belangrijk en hoe doe je dat? Luister naar de podcast van KoffieCo. [https://open.spotify.com/episode/3T8gO5Xyf2pLhPFASCUalP?si=KSs6E3ogTTyqZ244TzZZ3Q "Ter nagedachtenis aan: prof. Ellen Laan - Seks in de spreekkamer"]
 === Leerlijnen overzicht ===
 {{Leerlijnen horizontaal}}

1^e Huisartsstage		2^e Huisartsstage
in de 4^e maand	voor de 7^e maand	in de 4^e maand	5 maanden voor einde opleiding
Pre-toets	BasisConsultvoeringsToets (BCT)	Pre-toets	Consultvoeringtoets 2^e Huisartsstage