Gezamenlijke besluitvorming - wat en hoe: verschil tussen versies

Leerlijn communicatie
Auteur	Noor Gimbrere; Ruth ten Broeke; Laurie Hageman;
Stage	1e Huisartsstage; Klinische stage; CZ stage; GGZ stage; 2e Huisartsstage;
	APC - Basisgespreksvaardigheden
Leerplek	Leergesprek; Praktijkleren; Onderwijsprogramma; Zelfstudie;

Huidige versie van 10 nov 2022 om 10:49

Relevantie

‘Gezamenlijke besluitvorming, dat doe ik toch al?’ zeggen veel artsen. Ze bedoelen vaak: ik leg mijn advies goed uit aan mijn patiënten, ik vraag ze of het voorgestelde beleid haalbaar is, en ik sta open voor hun inbreng.

Gezamenlijke besluitvorming gaat echter verder dan dit. Het is een systematische manier om in het consult de verschillende behandelmogelijkheden op een rijtje te zetten en de patiënt te ondersteunen om daarin een weloverwogen, persoonlijke keuze te maken.

Het nut en effect van gezamenlijke besluitvorming is in onderzoeken onomstotelijk aangetoond. Wanneer het wordt toegepast, zijn patiënten meer tevreden over het consult en committeren ze zich beter aan de gekozen behandeling. Ook verbetert de relatie tussen de patiënt en de dokter.

Onderzoek laat zien dat systematische gezamenlijke besluitvorming onder artsen op zeer beperkte schaal wordt gebruikt. Het merendeel van de dokters denkt echter (onterecht) dat wel voldoende te beheersen en toe te passen. Hier is dus ruimte voor verbetering.

Doel

De aios weet wat gezamenlijke besluitvorming inhoudt;
De aios weet hoe gezamenlijke besluitvorming kan worden toegepast in een consult;
De aios kent de rol van patiëntbelangenorganisaties die zich inzetten voor gezamenlijke besluitvorming in de gezondheidszorg.

Onderwijsactiviteiten

Het onderwijsmateriaal in deze bouwsteen leent zich voor zelfstudie, onderwijs en leergesprekken.

Bronnen

Handboek effectieve communicatie in de huisartsenpraktijk, Dielissen et. al, NHG. Hoofdstuk 1.5 (door T. van de Weyden, hoogleraar huisartsgeneeskunde, Universiteit van Maastricht). In te zien op HOVumc, 12e verdieping.
- hoofdstuk 1.5 geeft een duidelijke samenvatting over het onderwerp gezamenlijke besluitvorming. Te gebruiken als voorbereiding op het onderwijs en ter zelfstudie.
Powerpoint-presentatie 'Gezamenlijke besluitvorming - het toppunt van patiënt-gerichte communicatie'.
- als basis voor een groepsles (geschatte duur minimaal 1 uur). Er kan specifiek aandacht worden besteed aan het gebruik van de beschikbare ‘keuzehulpen’ die in de powerpoint-presentatie staan opgesomd.
Powerpoint-presentatie 'Frisbee-methode'.
- de gesprekstechniek die nodig is voor gezamenlijke besluitvorming. In deze presentatie staat een oefening die op de terugkomdag kan worden gedaan.
Videocollege 'Samen beslissen' (9.35 minuten) over gezamenlijke besluitvorming (door T. van de Weyden, hoogleraar huisartsgeneeskunde, Universiteit van Maastricht).
Videoconsult 'Gesprek over behandelopties' (4.26 minuten).
- een videoconsult waarin gezamenlijke besluitvorming door een specialist wordt toegepast - met wisselend succes. De video leent zich voor groepsonderwijs: bekijk de video in de groep en bespreek achteraf wat er (niet) goed ging in consult. Leer van elkaars ideeën en valkuilen met betrekking tot gezamenlijke besluitvorming.
Drie websites die het maatschappelijke draagvlak van gezamenlijke besluitvorming laten zien. De sites kunnen gebruikt worden voor een leergesprek over dit onderwerp; ook lenen ze zich voor een KEEK op de terugkomdag.
De Nederlandse versie van de patiëntenversie van de SDM-Q9.
- gevalideerde vragenlijst waarmee door patiënten in 9 punten de mate van gezamenlijke besluitvorming in het consult wordt gescoord. In de werkgroep kunnen aios deze lijst gebruiken om de mate van gezamenlijke besluitvorming te scoren bij het kijken van een videoconsult. De aios kan de vragenlijst ook aan een eigen patiënt geven na het consult, om na te gaan in hoeverre het de aios is gelukt om gezamenlijke besluitvorming toe te passen.

De bouwstenen in de leerlijn communicatie

De leerlijnen

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
+<ol class="breadcrumb" style="width:100%;">
+<li class="breadcrumb-item">[[Hoofdpagina]]</li>
+<li class="breadcrumb-item">[[Leerlijn communicatie]]</li>
+<li class="breadcrumb-item">[[APC - Basisgespreksvaardigheden]]</li>
+<li class="breadcrumb-item active" aria-current="page">{{PAGENAME}}</li>
+</ol>
+<br />
 {| class="infobox leerlijn-communicatie"
 ! {{Titelbalk - Leerlijn communicatie}}
@@ Regel 5: / Regel 11: @@
 |'''Auteur'''
 |
-{{Auteur - Gert Roos}}
+{{Auteur - Noor Gimbrere}}
+{{Auteur - Ruth ten Broeke}}
+{{Auteur - Laurie Hageman}}
 |-
 |'''Stage'''
@@ Regel 16: / Regel 24: @@
 |-
 | {{Titelbalk - Basisgespreksvaardigheden}}
-|-
-|'''Consulttaak'''
-|
-{{Consulttaak 4 - Uitleg}}
 |-
 |'''Leerplek'''
@@ Regel 30: / Regel 34: @@
 === Relevantie ===
-‘Gezamenlijke besluitvorming, dat doe ik toch al?’ zeggen veel artsen. Ze bedoelen vaak: ik leg mijn advies goed uit aan mijn patiënten, ik vraag ze of het voorgestelde beleid haalbaar is, en ik sta open voor inbreng van mijn patiënt.
+‘Gezamenlijke besluitvorming, dat doe ik toch al?’ zeggen veel artsen. Ze bedoelen vaak: ik leg mijn advies goed uit aan mijn patiënten, ik vraag ze of het voorgestelde beleid haalbaar is, en ik sta open voor hun inbreng.
 Gezamenlijke besluitvorming gaat echter verder dan dit. Het is een systematische manier om in het consult de verschillende behandelmogelijkheden op een rijtje te zetten en de patiënt te ondersteunen om daarin een weloverwogen, persoonlijke keuze te maken.
-Het nut en effect van gezamenlijke besluitvorming is in onderzoeken onomstotelijk aangetoond. Wanneer het wordt toegepast, zijn patiënten meer tevreden over het consult en committeren ze zich beter aan de gekozen behandeling. Ook wordt de relatie tussen de patiënt en de dokter steviger.
+Het nut en effect van gezamenlijke besluitvorming is in onderzoeken onomstotelijk aangetoond. Wanneer het wordt toegepast, zijn patiënten meer tevreden over het consult en committeren ze zich beter aan de gekozen behandeling. Ook verbetert de relatie tussen de patiënt en de dokter.
-Onderzoek laat zien dat systematische gezamenlijke besluitvorming onder artsen op zeer beperkte schaal wordt toegepast. Dat correspondeert niet met de overtuiging van het merendeel van de dokters dat denkt hier al voldoende gebruik van te maken. Hier is dus ruimte voor verbetering.
+Onderzoek laat zien dat systematische gezamenlijke besluitvorming onder artsen op zeer beperkte schaal wordt gebruikt. Het merendeel van de dokters denkt echter (onterecht) dat wel voldoende te beheersen en toe te passen. Hier is dus ruimte voor verbetering.
 === Doel ===
@@ Regel 42: / Regel 46: @@
 * De aios weet hoe gezamenlijke besluitvorming kan worden toegepast in een consult;
 * De aios kent de rol van patiëntbelangenorganisaties die zich inzetten voor gezamenlijke besluitvorming in de gezondheidszorg.
 === Onderwijsactiviteiten ===
-Het onderwijsmateriaal leent zich voor zelfstudie, onderwijs en leergesprekken.
+Het onderwijsmateriaal in deze bouwsteen leent zich voor zelfstudie, onderwijs en leergesprekken.
-=== Gebruiksaanwijzing ===
-De onderwijsbestanden bij deze bouwsteen vind je onder 'bronnen' op deze pagina terug: zowel consultvideo’s, een videocollege, praktische artikelen, een onderwijsprogramma en links.
-Specifieke gebruiksaanwijzing bij de verschillende bronnen:
-Bron 1: de powerpoint-presentatie dient als basis voor een groepsles (geschatte duur minimaal 1 uur). Ook kan er specifiek aandacht worden besteed aan het gebruik van de beschikbare ‘keuzehulpen’ die in de powerpoint-presentatie staan opgesomd.
-Bron 2, 3 en 4 zijn met name geschikt voor zelfstudie voor aios die nog weinig van gezamenlijke besluitvorming weten.
-Bron 5: de video leent zich voor groepsonderwijs: bekijk de video en bespreek achteraf wat er (niet) goed ging in consult. Leer van elkaars ideeën en valkuilen met betrekking tot gezamenlijke besluitvorming.
-Bron 6 benadrukt het maatschappelijke draagvlak van gezamenlijke besluitvorming en is in die hoedanigheid geschikt als onderwerp voor een KEEK of leergesprek.
 === Bronnen ===
-# Powerpoint-presentatie '[[:Bestand:PPT Gezamenlijke besluitvorming - het toppunt van patientgerichte communicatie.pptx|Gezamenlijke besluitvorming - het toppunt van patiënt-gerichte communicatie]]'.
+* Handboek effectieve communicatie in de huisartsenpraktijk, Dielissen et. al, NHG. Hoofdstuk 1.5 (door T. van de Weyden, hoogleraar huisartsgeneeskunde, Universiteit van Maastricht). In te zien op HOVumc, 12e verdieping.
-# Twee praktische artikelen over gezamenlijke besluitvorming: [https://www.henw.org/artikelen/therapieontrouw-who-cares 'Therapieontrouw - who cares'] (2016), en '[https://www.henw.org/artikelen/samen-beslissen-beter Samen beslissen beter'] (2014), door C. Rietmeijer in H&W.
+** hoofdstuk 1.5 geeft een duidelijke samenvatting over het onderwerp gezamenlijke besluitvorming. Te gebruiken als voorbereiding op het onderwijs en ter zelfstudie.
-# Een kort artikel [https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/artikel/alles-wat-u-moet-weten-over-gedeelde-besluitvorming.htm 'Alles wat u moet weten over gedeelde besluitvorming'] (2017) uit Medisch Contact, met een analyse van veel gehoorde bezwaren tégen gezamenlijke besluitvorming.
+* Powerpoint-presentatie '[[:Media:PPT Gezamenlijke besluitvorming - het toppunt van patientgerichte communicatie 20221110.pptx|Gezamenlijke besluitvorming - het toppunt van patiënt-gerichte communicatie]]'.
-# Videocollege '[https://www.youtube.com/watch?v=-XQIDb4gyJ4&feature=youtu.be Samen beslissen]' (9.35 minuten) over gezamenlijke besluitvorming door expert Trudy van de Weyden, Universiteit van Maastricht.
+** als basis voor een groepsles (geschatte duur minimaal 1 uur). Er kan specifiek aandacht worden besteed aan het gebruik van de beschikbare ‘keuzehulpen’ die in de powerpoint-presentatie staan opgesomd.
-# Video '[https://www.youtube.com/watch?v=qhQids7YaRg Gesprek behandelopties]' (4.26 minuten) van een consult waarin gezamenlijke besluitvorming door een specialist wordt toegepast - met wisselend succes.
+* Powerpoint-presentatie '[[:Media:PPT APC OWP 9. Informatie-overdracht - frisbeetechniek 20220612b.pptx|Frisbee-methode]]'.
-# Drie websites over lopende maatschappelijke activiteiten met betrekking tot gezamenlijke besluitvorming. Op deze sites vind je  onder andere nuttige video’s waarin het perspectief van patiënt en dokter aan bod komt: https://begineengoedgesprek.nl, https://3goedevragen.nl en https://www.patientenfederatie.nl/themas/samen-beslissen/handig.
+** de gesprekstechniek die nodig is voor gezamenlijke besluitvorming. In deze presentatie staat een oefening die op de terugkomdag kan worden gedaan.
+* Videocollege '[https://www.youtube.com/watch?v=-XQIDb4gyJ4&feature=youtu.be Samen beslissen]' (9.35 minuten) over gezamenlijke besluitvorming (door T. van de Weyden, hoogleraar huisartsgeneeskunde, Universiteit van Maastricht).
+* Videoconsult '[https://www.youtube.com/watch?v=qhQids7YaRg Gesprek over behandelopties]' (4.26 minuten).
+** een videoconsult waarin gezamenlijke besluitvorming door een specialist wordt toegepast - met wisselend succes. De video leent zich voor groepsonderwijs: bekijk de video in de groep en bespreek achteraf wat er (niet) goed ging in consult. Leer van elkaars ideeën en valkuilen met betrekking tot gezamenlijke besluitvorming.
+* Drie websites die het maatschappelijke draagvlak van gezamenlijke besluitvorming laten zien. De sites kunnen gebruikt worden voor een leergesprek over dit onderwerp; ook lenen ze zich voor een KEEK op de terugkomdag.
+** https://begineengoedgesprek.nl
+** https://3goedevragen.nl
+** https://www.patientenfederatie.nl/themas/samen-beslissen/handig.
+* De Nederlandse versie van de patiëntenversie van de [[:Media:Sdm-q-9 dutch version.pdf|SDM-Q9]].
+** gevalideerde vragenlijst waarmee door patiënten in 9 punten de mate van gezamenlijke besluitvorming in het consult wordt gescoord. In de werkgroep kunnen aios deze lijst gebruiken om de mate van gezamenlijke besluitvorming te scoren bij het kijken van een videoconsult. De aios kan de vragenlijst ook aan een eigen patiënt geven na het consult, om na te gaan in hoeverre het de aios is gelukt om gezamenlijke besluitvorming toe te passen.
 {{Footer - Leerlijn communicatie}}

Leerlijn communicatie
Auteur	Noor Gimbrere Ruth ten Broeke Laurie Hageman
Stage	1e Huisartsstage Klinische stage CZ stage GGZ stage 2e Huisartsstage
APC - Basisgespreksvaardigheden
Leerplek	Leergesprek Praktijkleren Onderwijsprogramma Zelfstudie