Bevolkingsonderzoek in de huisartsenpraktijk: verschil tussen versies

Leerlijn preventie
Auteur	Annemarie Schalkwijk; Louise Nooteboom; Erik Fokke;
Stage	1e Huisartsstage; 2e Huisartsstage;
KBA	7. Bevolkingsonderzoek;
Competentie	Medisch handelen; Samenwerken; Kennis en wetenschap; Professionaliteit;
Toepassing	Leergesprek; Praktijkleren; Zelfstudie;

Huidige versie van 9 jun 2022 om 15:05

Relevantie

Een deel van het bevolkingsonderzoek gebeurt bij de huisarts. Daar komt een en ander bij kijken: planning, protocollen, maar ook wat te doen met een negatieve uitkomst of als patiënten niet willen meedoen. Voldoende kennis hierover geeft je wat houvast om in gesprek te gaan, maar is ook van belang bij de organisatie die erbij komt kijken.

Doelen

Je verzamelt kennis over de diverse bevolkingsonderzoeken waar je als huisarts mee te maken krijgt.
Je leert met patiënten over bevolkingsonderzoek communiceren.

Onderwijsactiviteiten

Bespreek met jouw huisartsopleider hoe hij/zij omgaat met de lopende bevolkingsonderzoeken. Zijn er praktijkprotocollen? Hoe ga je om met patiënten die niet willen deelnemen?
Maak voor jezelf een overzicht van wat je belangrijk vindt om te bespreken met een patiënt als er een afwijkende uitkomst van een bevolkingsonderzoek is. Verschilt dit per bevolkingsonderzoek? Bespreek het in een leergesprek.
Neem de informatie hieronder door voor zelfstudie, voorbereiding op een leergesprek of als de betreffende situatie zich bij een van jouw patiënten voordoet.

Darmkanker

Hier vind je wie de betrokken partijen zijn bij het bevolkingsonderzoek. De huisarts en praktijkassistente zijn verantwoordelijk voor het verstrekken van informatie over het bevolkingsonderzoek. Je adviseert deelnemers met een ongunstige iFOBT-uitslag als patiënten daar om vragen en zorgt voor tijdige overdracht van relevante medische gegevens aan het coloscopiecentrum.
Het bevolkingsonderzoek darmkanker is een tweejaarlijkse screening bij mannen en vrouwen van 55 tot en met 75 jaar. Zij krijgen een uitnodiging om thuis een ontlastingstest (iFOBT) uit te voeren en deze op te sturen voor onderzoek. Bekijk het betreffende NHG-dossier.
Bekijk het NHG-Standpunt Bevolkingsonderzoek darmkanker; het geeft inzicht in de afwegingen die zijn gemaakt bij het opstarten van dit bevolkingsonderzoek.

Baarmoederhalskanker

Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
NHG-dossier en -praktijkhandleiding baarmoederhalskanker.

Borstkanker

Bevolkingsonderzoek borstkanker
In de NHG-standaard borstkanker vind je informatie over borstkanker en over screening bij erfelijke belasting en het bevolkingsonderzoek.

Risicocommunicatie

Het kan lastig zijn om met je patiënt in gesprek te gaan over het al dan niet meedoen aan bevolkingsonderzoek, of om een uitslag te bespreken. Handvatten hiervoor vind je hier in de bouwsteen Risico's bespreken met de patiënt.

Bronnen

RIVM
NHG

De bouwstenen in de leerlijn preventie

De leerlijnen

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-{| class="wikitable" style="float:right; margin-left: 10px;"
+{{Header - Leerlijn preventie}}
-! colspan="2" style="height:50px; width:300px; text-align:center; color: white; background-color: LightSeaGreen; background-color: Gold; border-left:solid 1px Gold; border-right:solid 1px Gold; border-top:solid 1px Gold;border-bottom:solid 1px Gold;" |[[Leerlijn preventie|<span style="color:white; font-size:large;">Leerlijn preventie</span>]]
+{| class="infobox leerlijn-preventie"
+! {{Titelbalk - Leerlijn preventie}}
 |-
 |'''Auteur'''
-|Annemarie Schalkwijk<br />
+|
-Louise Nooteboom
+{{auteur - Annemarie Schalkwijk}}
+{{auteur - Louise Nooteboom}}
+{{auteur - Erik Fokke}}
 |-
 |'''Stage'''
 |
-[[1e Huisartsstage]]<br />
+{{stage - 1e Huisartsstage}}
-[[Klinische stage]]<br />
+{{stage - 2e Huisartsstage}}
-[[CZ stage]]<br />
-[[GGZ stage]]<br />
-[[2e Huisartsstage]]
 |-
 |'''KBA'''
 |
-[[:Category:KBA 7.1 - Individueel zorgplan|1. Individueel zorgplan]]<br />
+{{KBA 9.7 - Bevolkingsonderzoek}}
-[[:Category:KBA 7.2 - Leefstijl|2. Leefstijl]] <br />
-[[:Category:KBA 7.3 - Preventieve activiteiten|3. Preventieve activiteiten]]<br />
-[[:Category:KBA 7.4 - Opsporen en selecteren|4. Opsporen en selecteren]]<br />
-[[:Category:KBA 7.5 - Programmatische preventie|5. Programmatische preventie]]<br />
-[[:Category:KBA 7.6 - Preventieproject|6. Preventieproject]]<br />
-[[:Category:KBA 7.7 - Bevolkingsonderzoek |7. Bevolkingsonderzoek]]<br />
-[[:Category:KBA 7.8 - Screening |8. Screening]] <br />
-[[:Category:KBA 7.9 - Kinderwens|9. Kinderwens]]
 |-
-|'''Competenties'''
+|'''Competentie'''
-|[[Competentiegebied 1 - Medisch handelen|1. Medisch handelen]]<br />
+|
-[[Competentiegebied 2 - Communicatie|2. Communicatie]]<br />
+{{Competentiegebied 1 - Medisch handelen}}
-[[Competentiegebied 3 - Samenwerken|3. Samenwerken]]<br />
+{{Competentiegebied 3 - Samenwerken}}
-[[Competentiegebied 4 - Organiseren|4. Organiseren]]<br />
+{{Competentiegebied 6 - Kennis en wetenschap}}
-[[Competentiegebied 5 - Maatschappelijk handelen|handelen]]<br />
+{{Competentiegebied 7 - Professionaliteit}}
-[[Competentiegebied 6 - Kennis en wetenschap|6. Kennis en wetenschap]]<br />
-[[Competentiegebied 7 - Professionaliteit|7. Professionaliteit]]
 |-
-|'''Leervorm'''
+|'''Toepassing'''
-|Praktijk
+|
-|-
+{{Toepassing - Leergesprek}}
-|'''Datum'''
+{{Toepassing - Praktijkleren}}
-|26-03-2018
+{{Toepassing - Zelfstudie}}
 |}
+=== Relevantie ===
+Een deel van het bevolkingsonderzoek gebeurt bij de huisarts. Daar komt een en ander bij kijken: planning, protocollen, maar ook wat te doen met een negatieve uitkomst of als patiënten niet willen meedoen. Voldoende kennis hierover geeft je wat houvast om in gesprek te gaan, maar is ook van belang bij de organisatie die erbij komt kijken.
+=== Doelen ===
+* Je verzamelt kennis over de diverse bevolkingsonderzoeken waar je als huisarts mee te maken krijgt.
+* Je leert met patiënten over bevolkingsonderzoek communiceren.
+=== Onderwijsactiviteiten ===
+* Bespreek met jouw huisartsopleider hoe hij/zij omgaat met de lopende bevolkingsonderzoeken. Zijn er praktijkprotocollen? Hoe ga je om met patiënten die niet willen deelnemen?
+* Maak voor jezelf een overzicht van wat je belangrijk vindt om te bespreken met een patiënt als er een afwijkende uitkomst van een bevolkingsonderzoek is. Verschilt dit per bevolkingsonderzoek? Bespreek het in een leergesprek.
+* Neem de informatie hieronder door voor zelfstudie, voorbereiding op een leergesprek of als de betreffende situatie zich bij een van jouw patiënten voordoet.
+==== Darmkanker ====
+* [http://www.rivm.nl/Onderwerpen/B/Bevolkingsonderzoek_darmkanker_voor_professionals/Wie_doet_wat/Huisartsenpraktijken Hier] vind je wie de betrokken partijen zijn bij het bevolkingsonderzoek. De huisarts en praktijkassistente zijn verantwoordelijk voor het verstrekken van informatie over het bevolkingsonderzoek. Je adviseert deelnemers met een ongunstige iFOBT-uitslag als patiënten daar om vragen en zorgt voor tijdige overdracht van relevante medische gegevens aan het coloscopiecentrum.
+* Het bevolkingsonderzoek darmkanker is een tweejaarlijkse screening bij mannen en vrouwen van 55 tot en met 75 jaar. Zij krijgen een uitnodiging om thuis een ontlastingstest (iFOBT) uit te voeren en deze op te sturen voor onderzoek. Bekijk het betreffende [https://www.nhg.org/actueel/dossiers/dossier-bevolkingsonderzoek-darmkanker NHG-dossier].
+* Bekijk [https://www.nhg.org/sites/default/files/content/nhg_org/uploads/nhg-standpuntdarmkankerscreeninghwdec2013_0.pdf het NHG-Standpunt Bevolkingsonderzoek darmkanker]; het geeft inzicht in de afwegingen die zijn gemaakt bij het opstarten van dit bevolkingsonderzoek.
+==== Baarmoederhalskanker ====
+* [http://www.rivm.nl/Onderwerpen/B/Bevolkingsonderzoek_baarmoederhalskanker_voor_professionals Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker]
+* [https://www.nhg.org/actueel/dossiers/dossier-bevolkingsonderzoek-baarmoederhalskanker NHG-dossier] en [https://www.nhg.org/sites/default/files/content/nhg_org/uploads/nhg_praktijkhandleiding_baarmoederhalskanker_nov_2016_web.pdf -praktijkhandleiding] baarmoederhalskanker.
+==== Borstkanker ====
+* [http://www.rivm.nl/Onderwerpen/B/Bevolkingsonderzoek_borstkanker_voor_professionals Bevolkingsonderzoek borstkanker]
+* In de [https://www.nhg.org/standaarden/volledig/nhg-standaard-borstkanker NHG-standaard borstkanker] vind je informatie over borstkanker en over screening bij erfelijke belasting en het bevolkingsonderzoek.
+==== Risicocommunicatie ====
+* Het kan lastig zijn om met je patiënt in gesprek te gaan over het al dan niet meedoen aan bevolkingsonderzoek, of om een uitslag te bespreken. Handvatten hiervoor vind je hier in de bouwsteen [[Risico's bespreken met de patiënt]].
+==== Bronnen ====
+* [http://www.rivm.nl/ RIVM]
+* [https://www.nhg.org/ NHG]
+{{Footer - Leerlijn preventie}}

Leerlijn preventie
Auteur	Annemarie Schalkwijk Louise Nooteboom Erik Fokke
Stage	1e Huisartsstage 2e Huisartsstage
KBA	7. Bevolkingsonderzoek
Competentie	Medisch handelen Samenwerken Kennis en wetenschap Professionaliteit
Toepassing	Leergesprek Praktijkleren Zelfstudie