De eerste 1000 dagen

Leerlijn preventie
Auteur	Marieke Kerstens; Esther van Vlaanderen; Marleen Offereins; Mildred de Paepe; Harry Schleypen;
Stage	1e Huisartsstage; 2e Huisartsstage;
KBA	5. Programmatische preventie;
Competenties	Samenwerken; Organiseren; Maatschappelijk handelen; Kennis en wetenschap; Professionaliteit; Aandachtsgebied diversiteit; Aandachtsgebied innovatie;
Leerplek	Leergesprek; Praktijkleren; Themaonderwijs; Zelfstudie;

Relevantie

Bouwsteen 1e 1000 dagen

Relevantie: De eerste 1000 dagen van het kind, van bevruchting tot 2 jaar, zijn cruciaal voor de ontwikkeling. Door ouders zo vroeg mogelijk van de juiste adviezen te voorzien en door snel in te grijpen bij beginnende problematiek, kunnen we voorkomen dat er later zwaardere zorg nodig is. Symone Detmar, Dr. Symone Detmar, hoofd van het TNO programma Gezond veilig en kansrijk opgroeien: “Wij willen kinderen de best mogelijke start geven, zodat ze zich optimaal kunnen ontwikkelen.”

Voor het algemene publiek is de volgende website online geplaatst, met een informatief filmpje: https://www.googleadservices.com/pagead/aclk?sa=L&ai=DChcSEwil7e71zc_2AhXXhNUKHaThDbwYABAAGgJ3cw&ae=2&ohost=www.google.com&cid=CAESWuD2FioX2zcM3sDOIkjP0kIX76RqJ6zHLxsEsPlQFa_3lzycXDk0EjBn2WcDZPYGGEH-5mAqkMCAMCj3QW4_ZMwwaCBtIFc1I30qqbSGOU_kZpeRK2xwzLTc9A&sig=AOD64_3SFYpHregrTjBSyYODT_a_qM-jUA&q&adurl&ved=2ahUKEwie1ef1zc_2AhUuMewKHX5DATwQ0Qx6BAgCEAE

https://youtu.be/vZKYzHQ6ywg

Doel

- Kennisnemen van bestaande pre-conceptie zorg en zorg in de eerste levensjaren. Subdoelen: - Advies geven bij een kinderwens. - Kennisnemen van de mogelijkheden die verloskundigen en gynaecologen hebben om meer ondersteuning aan te bieden bij zwakke (steun)systemen. - Advies geven omtrent medicatie en zwangerschap/lactatie.

Gebruiksaanwijzing

Deze bouwsteen is geschikt als zelfstudie materiaal en ter invulling van een leergesprek tijdens de huisartsen stages van de opleiding.

Onderwijsactiviteiten

Voorbereiding door aios Via de volgende link vind je een scala aan handige websites: https://www.hovumc.nl/wiki/Counseling_over_preventie_en_erfelijke_ziekten_bij_een_kinderwens

Bestudeer globaal de NHG standaard https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/preconceptiezorg 1. Hoe kunnen paren zich voorbereiden op het consult? Welke hulpmiddelen bestaan hiervoor? 2. Welke algemene adviezen geef je paren die zwanger willen worden? 3. Prevalantie van thalassemiedragerschap onder de bevolking van niet-Noord-Europese afkomst is 1 op 15. Wanneer beide ouders drager zijn van een hemoglobinopathie, wat is de kans op een ernstig aangedaan kind? 4. Wat is de meest voorkomende en tevens autosomaal recessieve, erfelijke aandoening in Noord-Europa?

Voor extra informatie over farmacokinetiek en dynamiek tijdens zwangerschap: https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/farmacologie/zwangerschap-lactatie 1. Welke fysiologische veranderingen tijdens de zwangerschap kunnen invloed hebben op de farmacokinetische eigenschappen van geneesmiddelen?

Bij TNO worden interventies ontwikkeld om ouders zo vroeg mogelijk te bereiken, bij voorkeur al voor de zwangerschap. Deze interventies worden vervolgens getoetst door het TNO op bruikbaarheid en effectiviteit. Zie bronnenlijst.

Ook bij de overheid staan de eerste 1000 dagen hoog op de agenda, Volgend jaar (2023) wordt namelijk 7 miljoen euro geïnvesteerd in het programma Kansrijke Start. https://www.kansrijkestartnl.nl/actueel/nieuwsbrieven/kansrijke-start/2021/nieuwsbrief-kansrijke-start---ook-in-2022-investeren-in-een-kansrijke-start

CenteringPregnancy en CenteringParenting zijn vormen van zorg waarin de medische controles tijdens de zwangerschap en op het consultatiebureau worden geïntegreerd met drie belangrijke componenten voor de gezondheid; zelfmanagement, ontwikkeling van kennis en ondersteuning. Dit wordt gedaan door de zorg interactief en in groepsverband aan te bieden. TNO implementeert en ontwikkelt samen met diverse externe partijen CenteringPregnancy en CenteringParenting voor de Nederlandse markt.

Zoek op hoe CenteringPregnancy en -Parenting in zijn werk gaat. 1. Wat zijn de voor- en nadelen? 2. Waar verwijs je een patiënt naar toe?

Ongunstige opgroeiomstandigheden en risicofactoren kunnen al voor de geboorte of conceptie aanwezig zijn. Onder de noemer Vroeg Erbij innoveert, adviseert en onderzoekt TNO op dit terrein. Dit gebeurt vaak in opdracht van gemeenten, verloskundigen(kringen), kraamzorg en Jeugdgezondheidszorg (JGZ). 1. Noem 3 ongunstige omstandigheden of risico factoren voor kindermishandeling. 2. Stel je vermoed als huisarts dat een jong (aanstaand) gezin hulp nodig heeft, met wie zou je allemaal kunnen samenwerken? Noem er minimaal 3. 3. Bonus: voor wie is de ALPHA-NL opgesteld en waar dient het voor?

De leerlijn zorg voor het kind heeft een bouwsteen gemaakt over kindermishandeling: https://www.hovumc.nl/wiki/Kindermishandeling

Leergesprek Bonus: Bekijk samen het volgende filmpje: https://www.youtube.com/watch?v=qlAT-qWGcD0

Bespreek wat jullie vinden van het filmpje. Is het relevant voor jullie als huisarts? Vind je dat er voor jullie een taak is weggelegd? Hoe zou je die omschrijven?

Voorbereiding op de uitdaging: Screen beide gedurende 3 minuten de volgende website: https://thuisarts.nl/zwanger-worden/ik-wil-mij-voorbereiden-op-gezonde-zwangerschap

UITDAGING: noem nu om beurten een advies / aandachtspunt m.b.t. voorbereiding op een zwangerschap. Wie het eerste niets meer weet te noemen heeft de uitdaging verloren.

Bonus: Bekijk de eerste 10 minuten van de volgende video: https://www.youtube.com/watch?v=_DncqKh6New

Stel dit echtpaar verschijnt op jullie spreekuur met een nieuwe zwangerschapswens, hoe zouden jullie handelen?

Bronnen

https://www.tno.nl/nl/aandachtsgebieden/gezond-leven/roadmaps/youth/de-eerste-duizend-dagen-van-het-kind/ https://www.tno.nl/nl/aandachtsgebieden/gezond-leven/roadmaps/youth/centeringpregnancy/ https://www.psynip.nl/actueel/themas/thema/1001-kritieke-dagen/ https://www.youtube.com/watch?v=qlAT-qWGcD0 https://thuisarts.nl/zwanger-worden/ik-wil-mij-voorbereiden-op-gezonde-zwangerschap https://www.lareb.nl/tis-knowledge https://moedersvanmorgen.nl/Home/VoorZorgverleners https://www.kansrijkestartnl.nl/actueel/nieuwsbrieven/kansrijke-start/2021/nieuwsbrief-kansrijke-start---ook-in-2022-investeren-in-een-kansrijke-start

https://www.volkskrant.nl/wetenschap/wat-er-in-de-eerste-duizend-dagen-van-een-kind-gebeurt-heeft-gevolgen-voor-de-rest-van-het-leven~b3295c0e/ https://www.gelijkgoedbeginnen.nl/

De bouwstenen in de leerlijn preventie

De leerlijnen

Leerlijn preventie
Auteur	Marieke Kerstens Esther van Vlaanderen Marleen Offereins Mildred de Paepe Harry Schleypen
Stage	1e Huisartsstage 2e Huisartsstage
KBA	5. Programmatische preventie
Competenties	Samenwerken Organiseren Maatschappelijk handelen Kennis en wetenschap Professionaliteit Aandachtsgebied diversiteit Aandachtsgebied innovatie
Leerplek	Leergesprek Praktijkleren Themaonderwijs Zelfstudie