Mondzorg bij ouderen: verschil tussen versies

Uit Wiki HOVUmc
Ga naar: navigatie, zoeken
(hele inhoud aangepast)
Regel 33: Regel 33:
 
=== Relevantie ===
 
=== Relevantie ===
  
“De mond is de spiegel van de gezondheid” Er bestaan sterke aanwijzingen dat mondziektes gerelateerd zijn aan andere chronische ziekten bv parodontitis is gerelateerd aan Diabetes Mellitus, hart en vaatziekten en obesitas. Een gezonde mond is dus belangrijk. Pijn en/of een slecht zittende prothese kan leidden tot moeite met kauwen en smaakverlies. Dit kan weer lieden tot ondervoeding, schaamte/minder zelfvertrouwen en vereenzaming.  
+
"De mond is de spiegel van de gezondheid” Een gezonde mond is belangrijk. Het orofaciale systeem is een functionele eenheid met als hoofdfuncties de voedselopneming, de vocale functie (spreken, zingen, enzovoorts) en de expressief-sociale functies (huilen, lachen, kussen, enzovoorts). Mondzorg omvat de preventie, de diagnostiek, de behandeling en de nazorg van ziekten en problemen in het orofaciale systeem.
 +
 
 +
Door de sterk verbeterde mondzorg en de bewustwording van het belang van een gezond gebit, behouden steeds meer ouderen tot op hoge leeftijd hun natuurlijke tanden en kiezen. Vaak worden de verloren gegane tanden aangevuld met ingewikkelde voorzieningen zoals kronen, bruggen en/of frames. Daarnaast hebben steeds meer ouderen orale implantaten ter vervanging van missende kiezen en tanden of om een gebitsprothese houvast te geven. Een dergelijke complexe mondsituatie vraagt om goed onderhoud. Het gezond houden van de mond wordt vooral lastig wanneer er zich fysieke of psychosociale problemen voordoen. Manuele vaardigheden en mobiliteit nemen af en het belang van een gezonde mond krijgt een lagere prioriteit dan onmiddellijk bemerkbare (medische) problemen. Bij cognitieve problemen wordt goed gebitsonderhoud vrijwel onmogelijk. Alertheid op problemen van de mondgezondheid is dus geboden, evenals de waarborging van continue goede mondzorg, als essentieel onderdeel van de basiszorg.
  
Anno 2018 worden Nederlanders ouder en leven ze langer met ziekten dan enkele decennia geleden, toen men relatief jong stierf en vaker een kunstgebit had. Door de sterk verbeterde mondzorg en de bewustwording van het belang van een gezond gebit, behouden steeds meer ouderen tot op hoge leeftijd hun natuurlijke tanden en kiezen. Vaak worden de verloren gegane tanden aangevuld met ingewikkelde voorzieningen zoals kronen, bruggen en/of frames met precisieverankering. Daarnaast hebben steeds meer ouderen orale implantaten om een gebitsprothese houvast te geven. Een dergelijke complexe mondsituatie vraagt om goed onderhoud. Het gezond houden van de mond wordt vooral lastig wanneer er zich fysieke of psychosociale problemen voordoen. Manuele vaardigheden en mobiliteit nemen af en het belang van een gezonde mond krijgt een lagere prioriteit dan onmiddellijk bemerkbare (medische) problemen. Bij cognitieve problemen wordt goed gebitsonderhoud vrijwel onmogelijk. Passende mondzorgverlening voor kwetsbare ouderen wordt een steeds groter en complexer probleem.
 
 
=== Doel ===
 
=== Doel ===
* De aios maakt kennis met de verschillende mondziekten bij ouderen
+
* De aios heeft kennis van de relevantie van goede mondzorg en van de meest voorkomende mondaandoeningen bij ouderen.
 +
* De aios schakelt de (geriatrisch) tandarts op tijd in.
  
 
=== Gebruiksaanwijzing ===
 
=== Gebruiksaanwijzing ===
Regel 43: Regel 45:
 
In de chronische stage is er een thema middag mondziekten.  
 
In de chronische stage is er een thema middag mondziekten.  
  
Informatie voor het zelf houden van terugkomdagonderwijs.
+
Informatie voor het onderwijs/expertonderwijs voor de terugkomdag.
 +
 
 
=== Onderwijsactiviteiten ===
 
=== Onderwijsactiviteiten ===
  
Als jou leergroep tijdens de Chronische zorgstage geen onderwijs heeft gehad over mondziekten, kun je dit zelf geven in de 2e huisartsenstage. Eventueel aan de hand van deze [[Media:Ppt mond en kaakproblemen bij ouderen.pptx|PPT]].
+
Als jouw leergroep tijdens de Chronischezorgstage geen onderwijs heeft gehad over mondzorg, kun je dit zelf geven in de 2e huisartsenstage.  
=== Bronnen: ===
 
  
[http://www.mondzorgouderen.nl/over-de-mond/afwijkingen Mondzorg ouderen] ,website
+
Docenten kunnen ook gebruik maken van de powerpoint en de verzamelde bronnen en links.
  
[https://info.demondnietvergeten.nl/mondzorg-en-huisartsen-en-casemanagers/ Demondnietvergeten.nl], mondzorg voor huisartsen en casemanagers
+
Powerpoint over mondzorg
 
 
[https://www.henw.org/artikelen/herziene-nhg-behandelrichtlijn-aften Herziene NHG behandelrichtlijn aften], Huisarts en Wetenschap
 
 
 
Mond en kaakziekten; een atlas voor de alledaagse praktijk – I. van der Waal 2017  
 
 
 
Zakboek mondziekten, kaak en aangezichtschirurgie  p 13-84, J. G. A. M. de Visscher I. van der Waal 
 
 
 
[https://knmt.nl/praktijkzaken/bijzondere-doelgroepen/vroegsignalering-bij-slijmvliesafwijkingen KNMT vroegsignalering van slijmvliesafwijkingen]
 
  
 +
=== Bronnen: ===
 +
* [https://www.verenso.nl/_asset/_public/Richtlijnen_kwaliteit/richtlijnen/database/Richtlijnmondzorg.pdf Richtlijn mondzorg] van Verenso.nl
 +
* [https://www.ge-bu.nl/artikel/orale-bijwerkingen-van-geneesmiddelen#:~:text=Trefwoorden%3A%20bijwerkingen%20in%20de%20mond,tandvleeshyperplasie%2C%20tong%2D%20en%20mondbranden Geneesmiddelenbulletin] over orale bijwerkingen van medicatie
 +
* [https://www.nivel.nl/sites/default/files/bestanden/1004099.pdf Mondzorg voor thuiswonende kwetsbare ouderen], Nivel
 +
* [https://www.hetkimo.nl/richtlijnen/mondzorg-voor-kwetsbare-aan-huis-gebonden-ouderen/introductie/ Praktijk richtlijn mondzorg bij ouderen], Kennisinstituut mondzorg
 +
* [https://knmt.nl/praktijkzaken/bijzondere-doelgroepen/ouderen/praktijkwijzer-mondzorg-aan-kwetsbare-ouderen Praktijkwijzer mondzorg aan kwetsbare ouderen], KNMT
 +
* [https://www.zorgvoorbeter.nl/nieuws/veel-voorkomende-mondaandoeningen Veel voorkomende mondaandoeningen bij ouderen], Zorg voor beter
 +
* [https://www.mond-vitaal.nl/ Mond-vitaal.nl]
 +
* [https://mondzorgbijouderen.info/ Mondzorg bij ouderen]
 +
* [https://ivorenkruis.org/ Ivorenkruis]
 +
* [https://www.allesoverhetgebit.nl/ Allesoverhetgebit] 
 
{{Footer - Leerlijn complexe ouderenzorg}}
 
{{Footer - Leerlijn complexe ouderenzorg}}

Versie van 8 jul 2022 om 13:19


Leerlijn complexe ouderenzorg
Auteur

Monique Petra
Niek van Asperen

Stage

CZ stage
2e Huisartsstage

KBA

3. Intercurrente ziekten

Competenties

Medisch handelen

Leerplek

Leergesprek
Onderwijsprogramma
Praktijkleren
Themaonderwijs
Zelfstudie

Relevantie

"De mond is de spiegel van de gezondheid” Een gezonde mond is belangrijk. Het orofaciale systeem is een functionele eenheid met als hoofdfuncties de voedselopneming, de vocale functie (spreken, zingen, enzovoorts) en de expressief-sociale functies (huilen, lachen, kussen, enzovoorts). Mondzorg omvat de preventie, de diagnostiek, de behandeling en de nazorg van ziekten en problemen in het orofaciale systeem.

Door de sterk verbeterde mondzorg en de bewustwording van het belang van een gezond gebit, behouden steeds meer ouderen tot op hoge leeftijd hun natuurlijke tanden en kiezen. Vaak worden de verloren gegane tanden aangevuld met ingewikkelde voorzieningen zoals kronen, bruggen en/of frames. Daarnaast hebben steeds meer ouderen orale implantaten ter vervanging van missende kiezen en tanden of om een gebitsprothese houvast te geven. Een dergelijke complexe mondsituatie vraagt om goed onderhoud. Het gezond houden van de mond wordt vooral lastig wanneer er zich fysieke of psychosociale problemen voordoen. Manuele vaardigheden en mobiliteit nemen af en het belang van een gezonde mond krijgt een lagere prioriteit dan onmiddellijk bemerkbare (medische) problemen. Bij cognitieve problemen wordt goed gebitsonderhoud vrijwel onmogelijk. Alertheid op problemen van de mondgezondheid is dus geboden, evenals de waarborging van continue goede mondzorg, als essentieel onderdeel van de basiszorg.

Doel

  • De aios heeft kennis van de relevantie van goede mondzorg en van de meest voorkomende mondaandoeningen bij ouderen.
  • De aios schakelt de (geriatrisch) tandarts op tijd in.

Gebruiksaanwijzing

In de chronische stage is er een thema middag mondziekten.

Informatie voor het onderwijs/expertonderwijs voor de terugkomdag.

Onderwijsactiviteiten

Als jouw leergroep tijdens de Chronischezorgstage geen onderwijs heeft gehad over mondzorg, kun je dit zelf geven in de 2e huisartsenstage.

Docenten kunnen ook gebruik maken van de powerpoint en de verzamelde bronnen en links.

Powerpoint over mondzorg

Bronnen:

De bouwstenen in de leerlijn complexe ouderenzorg

De leerlijnen

Categorie: De 10 huisartsgeneeskundige thema's
Kort Spoed Chron Ouderen Kind Psych ALK Pall Preventie Praktijk
Korte episode zorg
Spoedeisende zorg
Chronische zorg
Complexe ouderenzorg
Zorg voor het kind
Psychische klachten
ALK
Palliatieve zorg
Preventie
Praktijkmanagement
Categorie: Competentiegebieden
Medisch handelen Communicatie Maatsch. handelen Wetenschap Professionaliteit
Medisch handelen
Communicatie
Maatschappelijk handelen
Wetenschap
Professionaliteit
Categorie: Overige aandachtsgebieden
Diversiteit Seksualiteit Innovatie
Diversiteit
Seksualiteit
Innovatie